La prelego estas audi-videbla en YouTube : www.youtube.com/watch?v=EtHtIgis-JE

La klasika scienco unue el iris de tio, ke la plej-mal-granda parto de la materio estas la atomo. Tiu supozo difinis la europan pensadon c.a. 2,5 mil jaroj. De la unuflanka substancpensado sekvis dialektike, la materialismo kaj la idealismo. Sen la pripensado la efikon de la tempo, kiu ebligis la evoluon. De iu, kiu elgvidis la individualismon al la dialogika realeco de aliulo.

Kvankam kun la tempokalkulado, komencis la superpasho de la klasiko, tiu dialogika pasho, ne estighis konscie ekkonata, ghis ankorau c.a. 2 mil jaroj. Por atingi la komprenon de la neceseco de tiu pasho, bezonis la historio ankorau la evoluon, ghis en la estanteco. Unue nun, estis la „unu de ali dependeco“ ekkonata, post la malfermigho, la egzistencian rilaton unu al alio.

Tio kio sin antau pli ol c.a. 2 mil jaroj anoncighis, nun en la estanteco konfirmighis kiel necesa, kun sciencaj pruvoj. Tiel, ke unuflanka potencregado, tiel en la naturo, kiel ankau en la socio, ne plu estas eltenebla. Se la homo sur la planedo tero plue volas ekzisti. Estighis plurflanke diversaj rilatoj necesaj.

En la evoluo de la atomfiziko tra la kvantumteorio, estis observataj tute novaj, ghis nun nekonataj ligitecoj, en la naturo kaj en la homaj rilatoj. La klasika ne disigebleco de la atomfiziko, estis per la evoluo de instrumentoj superpashita kaj movigho en la atoma kerno malkovrita. Che kiu estis ankau la ebleco de disigado de atoma kerno ekkonata. Kun la revolucia efiko, ne nur al la scienco de la homo, sed ankau al sia socia chirakauajho.

La plejnovaj observoj de la movigho de protonoj kaj neutronoj, chirkau la atoma kerno, kun la kvantummekaniko, venis al tiu rezulto , kiu la imagojn de la klasika fiziko tute shanghis. Restis fakte, ankorau nur „eblecoj“ por la homo. Tiel dirite, nur kiel donaco de aliro, sed chi foje ech al universo, en la science trovebla kvantum-informacioj.

La kvantumteorio evoluighis al plej grava scienco, post la superpasho de la klasiko. Donis klerigon kaj komprenon ankau por fenomenoj, kiuj nur antausente obskure estis supozitaj. Tiel ke, pri la lastaj ekkonoj, en la kvantuma fiziko mezureblaj datenoj, estis alireblaj ankau el la universo.

Lastatempe estis tielaj ekkonoj atingataj, kiuj la bazajn valorojn de la klasika fiziko tute tremigis. Unu de la plej grava estas, ke la materio kiel la klasiko ghin imagis, tute ne ekzistas. Simple dirite, la materio ne estas firma materio, sed energio.

Se ni partigas iun firman materion, t.e. se ni uzas energion kaj la altiron de la tuto en parton disigas, ghis la atomoj, por la homoj lastan science alirante eblan parton, ni spertas ke, la neutronoj kaj protonoj chirkauas la atomkernon , t.e. movighas altirite de iu ajn energio.

Pri la lastaj sciencaj mezuroj estis ekkonate ke, 96% de tiu, t.n. materio estas energio, do tiu forto kiu kunhaltas la atomoj (ke ili, simple dirite, ne disflugas). La scienco ech ekkonis ke kun la fendigo (ne nur iun kukon) de atomkerno (por terproksimaj dimensioj) povas ekesti grandegaj detrupovoj (la atombombo).

Altiro kaj forpusho estas du movdirektoj de la energio, kiuj ordonas la homan ekzistencon. Altiraj fortoj de vivestajhoj konservas kaj renovigas la vivon sur la tero. Che la bestoj kaj la homoj, estas la altiro konserva forto. Chiam devas efiki du divers-plenitaj fortoj.Che la homoj tiuj estas, virina kaj vira.

Che la altiro de viraj kaj virinaj fortoj, efikas la origine plej forta homa enrgio. Kun la psikologio estis jam antau pli ol cent jaroj konscie ekkkonata, ke la seksuala energio estas la plej forta arkaika energio de la homa ekzistado (kiu plejparte ankorau restas nekonata sekreto). Preskau samtempe komencis ankau la kalkulebla scienco, energion en kvantumaj partoj percepti.

Ke la samsharghitaj elementoj en la homo, sin ne forpushas, helpas la disponebleco en diversajn kvantojn, de viraj kaj virinaj fortoj, kiuj ek-konighas, kaj en la diferenco (dialogike) unu la alian altiras. La plej alta esto de dialogika kunigho nomighas amo, iu eks-statika stato de unuigho, kie eblas ankau ion novon krei. Novan vivon, iun artajhon, au ia nova scienca malkovro, ktp.

La forpusho che homoj okazas dialektike. Kiam la diversaj elementoj pro la kontrauajhoj ne povas unuighi kaj lasi ion novon ekesti. Sed kiam, sen dialogika egaligo, chiu nur sin mem, volas konvinke trabatali, ankau ghis la neni-igho de la alian. Kio fine samas kun la neniigho de si mem, char la homo nur kun sin mem ne povas ekzisti.

Diversaj kulturoj prezentis tiun du, la homan ekzistencon de baze decidan ligitecon. La fundamento de klasike europa kulturo, la greka mitologio estas de vire-virine forto decida, en la dia genealogio. Aro da silenoj estas sekse de nimpfoj altiritaj. Ghis la superaj dioj, kiuj mem prezentas la altiron, kiel eros la viran kaj eos la virinan, pludonite sian potencon al aliaj chefdioj.

Che la orientaj kulturoj, kiel en barato, en hindua mitologio, per joga ekzercoj metighas la korpo en meditativa stato, por senti la virinan kaj viran potencon. Kun dioj shivao kaj shaktio, tra alta shtupo de hatha-jogao, eblas sperti en ekstazo la kreativan forton de tiu unuigho.

La origina altiro de viraj kaj virinaj fortoj ekzistas, ekde la homo ghenerale ekzistas. Konscia estighis, ekde la homo povis „sin mem“ observi. Je kio, komence de la scienco mem, estas en la memobservo la homon, ghia klasika objektivado.

En la klasika scienco tiam disighis la objekto de la memobservo de la esto kaj estighis la konscio kaj subjekto. Kun la klasik-objektiva evoluo atingis la scienco en la lastaj c.a. zent jaroj sian limon. Post kiam, kelkaj novaj vojoj de la „nova pensado“ lastatempe estighis ech ekzistencnecesaj.

Unue atingis en la teoria evoluo de la klasik-europa filozofio, la finon de la dialektika konvinkarto de la kontrauajhoj. Kiu estis ekde la oldaj grekoj uzata por metodo trovi la veron. Nova filozofio montrighis, kun nova pensado, post la superpasho de la klasiko.

Konkrete nomita „Dialogika pensado“ kaj „Esto pensado“. Au ambau kune povas esti nomitaj „Nedialekttika pensado“, kiuj la klasike idealistan pensadon superpashis. Tiusence, en tiu pensmaniero ekestighis tempoadekvataj movadoj, kiuj la alproksimighintan katastrofon intelektuale antauvidis kaj volis malebligi.

Unu de tiuj estis esperanto, la internacia lingvo, kiu de sia spirito, celis la popolkomprenadon. Neniu de pacmovadoj povis sukcesi kontrau la dialektikaj militperantoj. Sekvis du katastrofa mondmilito kun milionoj da senkulpaj oferoj.

La averto de la nova militdanghero, okazis post la finigho de la 2a mondmilito, per la ghuste tiam malkovrita fendo de atomkerno, kun la detrua forpusho de energio. Kiu sekve povis halti la pacon, preskau ghis en la estanteco, pro la ekvie kontraustarantaj politikaj povoj, de la grandpotencoj.

En la espero al dialogika kunlaboro, inter oriento kaj okcidento, estis baldau tamen poste fordonita la ekvilibro de kontruajhoj. Evidente kelkaj povhavantoj ne shatis tiun senstrechan intencon kaj komencis denove pri siaj interesoj la pacan kunlaboron subfosi. La dialogika nova pensado estis apude forshovita kaj la dialektike klasika pensado en repasho denove remetita.

La kritiko al la „nova dialogika pensado“ metighis jam che ghia spiritscienca komenco, de la klasikaj povhavantoj.Che fiksitaj politikaj klasoj, ghis la sciencistojn de la naciaj universitatoj, estis kiel ne sufiche science ekzakta renversita. Anshtatau tio, kun la „strategia pensado“, kiel nova klasika solvo, el la „komerc-konkura- pensado“ estis anshtatauigita.

Diverse politikaj, ghis militistaj strategioj, rekapte al dialektiko estis ellaboritaj. Chiu en la konvinko de senerara propra strategio. Estis ech che pliaj atompotencoj „sekuraj“ strategioj che eventuala atommilito proponitaj. Feliche, ghis nun oni ne provis pruvi ilian „sekurecon“. Sed la tento kreskas chiam pli, precipe nuntempe en la militstata Europo.

Estas historipsikologie komprenebla, ke la homo tra kelkaj jarmiloj agresiva evoluo, ne povas simple forlasi la ghis nunajn sintenojn. Sed en la nostalgio la oldan klasikan ordon, kiu ne plu estas tempoadekvata, tamen ne volas simple shanghi. Sed la tempo lasas sin, nur ghis iu certa kvantumo returni, ghis poste la amaso eksplodas.

Ni estis avertitaj jam antau pli ol cent jaroj, kion ni tiam ne prenis serioze. Plue ni ludis sur la scenejo de la mondhistorio la dialektikan kovinkludon. Ghis en nia estanteco la ekkono de la minaco estighis ekzistencnecesa.

En la filozofio estis jam la „fino de dialektika pensado“ de kelkaj filozofoj pli ol cent jaroj antaudirita. Ili iniciatis la novan „Nedialektikan pensadon“ che kiu la tempo ricevis centralan signifon. Longtempe de la klasike limigita pensado, tio ne estis komprenata.

Pruvo venis poste ankau science, tra la kvantuma mekaniko. Kiu substrekas, la superpashon de la klasiko kaj la validecon de la nova dialogika pensado. Pri kiu ne ekzistas fiksita ekkono sed nur „eblecoj“. T.e. la dialektike konvinka vereco ne havas senson. Char chiu homa vero estas nur tempe limigita. Tio signifas, ke chiam denove, devas esti serchita dialogike la vero.

La neceseco de dialogiko ne estis nur tra pensanta antauvideblo kaj nun ankau kun scienca pruvo substrekita, sed en la senpera estanteco ankau tra historia fakto subtenita.

Tiel furiozas en Europo, spite antauaj avertoj, por la homaro ekzistencie danghera milito. Kiun ne eblas per dialektika venko, sed nur per dialogikaj intertraktadoj fini kaj solvi.

Tiel estas la forshova bremsado, au malhelpo la dialogikan solvon por la paco, pri klasika Homaj Rajtoj, kriminala faro. En la estanteco, en tiu kazo, kiam la ekzisto sur l la tero estas minacata, tio estas universala krimo, kontrau la kreitajho. Pro tio devus esti, mondvaste serchitaj tiuj, kiuj estas respondecaj por tiuj krimoj. Kaj elshalti ilian potencon, kun kondamna respondeco por iliaj krimaj faroj (se ankorau restas tempo).

Ne voli akcepti la tempon, postulas tragedion. Por tio ekzistas en la historio sufiche da pruvekzemploj. Se la ludo kun serioseco intermiksighas. Tiu kazo shajnas nuntempe okazi en Europo.

Kvankam en la pasinteco ni povis sufiche lerni el la historio, kelkaj interesuloj ne povas sin deighi de de tiu konvinkludo, de la venko kaj provas en nova ekshajno, ali nomite la samon peri. Strategio nomighas la nova „mirakla ludo“. Sed la reala tempo disvolvighas alie, ghi ne lasas sin trompi. Por la esto ne ekzistas strategio, por ghi ekzistas nur akomodigho al tio, kio evidentighas.

Ke la vero sin ghis nun ne montrighis tute plene, estas ankau science en la kvantummekaniko spertebla. Ke por la homoj estas nur relativaj eblecoj donitaj. Tiuj ne estas diaj veroj, kun kiuj la homo povus sin prezenti chionpova (kion ghi jam kelkfoje, ghis en nia estanteco faris).

Restas por li-shi, nur kun Dia helpo, t.e. dialogike serchi la veron kaj esperi, ke al la senfina nescio, el la universo ricevas donace ion aliran ekkonon.

La subteno de necesan dialogon, povas en la estanteco, la antaua kritiko, kun la kvantumfiziko superpashita klasiko, esti retirigita.

Tra jarcentoj , milionoj da ingenieuroj evoluis la kalkuleble teknikan mondon, ghis atingo la finon de la klasiko. Ebligante la superpashon, per la kvantumteorio,en kvantumfiziko, liberighante de la klasikaj fiksaghoj, atingis nun tute novajn ekkonojn, che kiu la dialogiko estighis necesa. En la reala tempo ricevis la dialogiko novan valoron, pri kiu la vero chiam denove devas esti serchata.

MI dankas por Via atento.