pistak’ - pistache | pistachio-nut | Pistacie {de 1901: Pistazie} | фисташка | pistacya. {KUIR}

pistil-o (bot.) [OA 2]

pistol’ - pistolet | pistol | Pistole | пистолетъ | pistolet.

Pivot-o, [OA 4] pivot | pivot | Zapfen, Drehstift | perno | pivote | eixo | pern, botó.

piz’ - pois | pea | Erbse | горохъ | groch. {KUIR}

plac’ - place (publique) | public square | Platz | площадь | plac.

plaĉ’ - plaire | please | gefallen | нравиться | podobać się. — plaĉi - plaire | please | gefallen | нравиться | podobać się [FE 35]. — [AK] {en} be pleasing, please (intr.). ― Lia heroeco tre plaĉis al mi [FE 35.17].

plad’ - plat (un) | plate | Schüssel | блюдо | półmisek. — [AK] {en} dish, platter | półmisek, miska.

plafon’ - plafond | ceiling | Zimmerdecke | потолокъ | sufit.

PLAGIATO [OA 5.1] Nelojala faro de tiu, kiu prezentas sub sia propra nomo verkon aǔ parton de verko, kies aǔtoro li ne estas | plagiarism | plagiat | geistiger Diebstahl | plagio | plagio | plagjat.

Plag-o Z, [OA 4] calamité, fléau (fig.), plaie (fig.) | plague, calamity | Landplage | flagello, calamita | plaga, calamidad | calamidade, praga | plaga, calamitat | tutlanda malfeliĉego, dia punfrapo, natura katastrofo.

plan’ - plan | plan | Plan | планъ | plan. — [AK] plan (subst. masc.), projet.

pland’ - plante du pied, semelle | sole (of the foot) | Sohle | подошва | podeszwa. {ANAT}

planed’ - planète | planet | Planet | планета | planeta.

plank’ - plancher | floor | Fussboden {legu: Fußboden} | полъ | podłoga.

plant’ - planter | plant (vb.) | pflanzen | сажать, насаждать | sadzić.

Plantag-o, [OA 4] plantain | plantain (bot.) | Wegerich | piantaggine | llanten, plantaina | tanchagem | plantatge, cerverina. {BOT}

plast/o. [OA 8] Genra nomo de makromolekulaj sintezaj materioj, transformeblaj per diversaj procedoj ordinare uzantaj varmon kaj premon. — A. plastic (material); F. matière plastique, un plastique; G. Kunststoff, Pressstoff, Kunstharz; H. material plástico, plástico; I. materia plastica; P. matéria plastica, plástico.

Plastik-o, [OA 4] art plastique | plastic art | Plastik, Modellierkunst | plastica | plástica | arte plástica | plástica.

plastr’ - emplâtre | plaster | Pflaster (medic.) | пластырь | plaster. {MED} — [AK] {en} plaster (med.).

plat’ - plat, plate | flat, plain | flach | плоскій | płaski.

platan’ [OA 1] platane | plane-tree | Platane | платанъ | platan. {BOT}

platen’ - platine | platina | Platina | платина | platyna.

plaŭd’ - battre, claquer | splash, clap | plätschern, klatschen | плескать | klaskać. — [AK] clapoter, battre | splash, ripple, purl | pluskać.

Pleb-o, plèbe | the plebeians, common people, lower orders | Plebs, Pöbel, niederes Volk | plebe | plebe | plebe | plebs.

pled-i [OA 2]

plej - le plus | most | am meisten | наиболѣе | najwięcej. — plej - le plus | most | am meisten | наиболѣе | najwięcej [FE 10]. — Le comparatif se forme à l’aide du mot pli ― plus, et le superlatif à l’aide du mot plej - le plus [FG 3]. … Ex.: … mi hav’as la plej bel’a’n patr’in’o’n el ĉiu’j - j’ai la plus belle mère de toutes | The comparative degree is formed by prefixing pli (more); the superlative by plej (most). {ekzemplo mankas} | Der Komparativ wird mit Hülfe des Wortes pli (mehr), der Superlativ durch plej (am meisten) gebildet. {ekzemplo mankas} | Сравнительная степень образуется помощью слова pli (болѣе), а превосходная ― plej (наиболѣе); ... (Прим.: …; mi hav|as la plej bon|a|n patr|in|o|n я имѣю самую лучшую мать). | Stopień wyższy tworzy się przez dodanie wyrazu pli (więcéj), a najwyższy przez dodanie plej (najwięcéj) {ekzemplo mankas}. — … estas plej necesa antaŭ ĉio unu kondiĉo: … [A 1.1]. … la registaroj de la plej ĉefaj regnoj … [A 1.2]. … la fundamento de Esperanto devas plej severe resti absolute senŝanĝa … [A 1.3]. {multaj pliaj trafoj en A, ne notita tie ĉi}. ― El ĉiuj miaj infanoj Ernesto estas la plej juna [FE 10.18]. … {ŝi} estis krom tio unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi [FE 11.3]. Kaj ŝi … ĉerpis akvon en la plej pura loko de la fonto … [FE 15.3]. Ŝi prenis la plej belan arĝentan vazon, kiu estis en la loĝejo [FE 19.4]. La malfeliĉa infano … kaŝis sin en la plej proksima arbaro [FE 21.6]. Aŭgusto estas mia plej amata filo [FE 22.11]. Kelkaj homoj sentas sin la plej feliĉaj, kiam ili vidas la suferojn de siaj najbaroj [FE 32.12]. Li … ekscitiĝas ofte ĉe la plej malgranda bagatelo; … [FE 41.13]. Li estas tre kredema: eĉ la plej nekredeblajn aferojn, kiujn rakontas al li la plej nekredindaj homoj, li tuj kredas [FE 41.14].

● malplej — Mál-plej [FE 2]. ― El ĉiuj siaj fratoj Antono estas la malplej saĝa [FE 10.20].

plekt’ - tresser | weave, plait | flechten | плесть | pleść.

plen’ - plein | full | voll | полный | pełny. — plena - plein | full, complete | voll | полный | pełny [FE 11]. — [AK] {en} full, complete. — La pli juna filino, kiu estis la plena portreto de sia patro laŭ sia boneco kaj honesteco, estis krom tio unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi [FE 11]. Inter aliaj aferoj tiu ĉi malfeliĉa infano devis du fojojn en ĉiu tago iri ĉerpi akvon en tre malproksima loko kaj alporti domen plenan grandan kruĉon [FE 13]. ... glaso da vino estas glaso plena je vino [FE 32].

● plen’aĝ’ - majeur | of full age | mündig | совершеннолѣтній | pełnoletni.

● plen’um’ - accomplir | accomplish | erfüllen | исполнять | spełniać. — plenumi - accomplir | fulfil, accomplish | erfüllen | исполнять | spełniać.) [FE 31 um’]. — [AK] {en} fulfil, accomplish. — Ekzemple: plenumi, kolumo, manumo [FE 42]. ― Mi volonte plenumis lian deziron [FE 42].

● plenumo — Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro [FE 31].

plend’ - plaindre, se plaindre | complain | klagen | жаловаться | skarźyć się. — [AK] se plaindre — Plén-di [FE 2].

pleonasm-o [OA 2]

plet’ - plateau | teaboard | Präsentirteller {de 1901: Präsentierteller} | подносъ | taca. — [AK] plateau (ustensile) | tray, salver.

pleŭronekt-o [OA 2] (zool.) rhombe, turbot | brill | Flunder

plezur’ - plaisir | pleasure | Vergnügen | удовольствіе | przyjemność. — plezuro - plaisir | pleasure | Vergnügen | удовольствіе | przyjemność [FE 20]. ― Antaŭ tri tagoj mi vizitis vian kuzon kaj mia vizito faris al li plezuron [FE 20.6].

pli - plus | more | mehr | больше | więcej. — pli - plus | more | mehr | болѣе, больше | więcej [FE 10]. — [AK] plus (comparatif de supériorité) | więcej, bardziej. — pli - Le comparatif se forme à l’aide du mot pli. Ex.: pli blank’a ol neĝ’o ― plus blanc que neige | The comparative degree is formed by prefixing pli (more); … e. g. pli blanka ol neĝo, „whiter than snow”. | Der Komparativ wird mit Hülfe des Wortes pli (mehr), … gebildet. … Z.B.: pli blank’a ol neĝ’o, weißer als Schnee. | Сравнительная степень образуется помощью слова pli (болѣе), … . (Прим.: pli blank|a ol neĝ|o бѣлѣе снѣга …) | Stopień wyższy tworzy się przez dodanie wyrazu pli (więcéj), … . Przykład: Pli blank/a ol neĝ/o bielszy od śniegu. [FG 3]. — … sed senkompare pli grandan danĝeron prezentus la ŝanĝado de la traduko de ia vorto, … [A 4.6]. … mi rekomendas la diversajn lernolibrojn kaj vortarojn, multe pli bonajn kaj pli vastajn … [A 5.3]. … aŭtoritata centra institucio decidos pligrandigi (…) la ĝisnunan fundamenton per oficialigo de novaj vortoj aŭ reguloj [A 12]. ― La papero estas tre blanka, sed la neĝo estas pli blanka [FE 10.14]. Lakto estas pli nutra, ol vino [FE 10.15]. Mi havas pli freŝan panon, ol vi [FE 10.16]. La pli maljuna estis tiel simila al la patrino per sia karaktero kaj vizaĝo, ke ĉiu, kiu ŝin vidis, povis pensi, ke li vidas la patrinon; … [FE 11.2]. La pli juna filino, …, estis krom tio unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi [FE 11.3]. Du homoj povas pli multe fari ol unu [FE 12.1]. La sepan tagon de la semajno Dio elektis, ke ĝi estu pli sankta, ol la ses unuaj tagoj [FE 12.15]. … tiu ĉi patrino varmege amis sian pli maljunan filinon, kaj en tiu sama tempo ŝi havis teruran malamon kontraŭ la pli juna [FE 13.1]. … ĉiam subtenante la kruĉon, por ke la virino povu trinki pli oportune [FE 15.3]. Mia frato diris al Stefano, ke li amas lin pli, ol sin mem [FE 18.13]. Fluanta akvo estas pli pura, ol akvo staranta senmove [FE 22.1]. Mono havata estas pli grava ol havita [FE 22.12]. Pasero kaptita estas pli bona, ol aglo kaptota [FE 22.13]. La reĝido konsideris, ke tia kapablo havas pli grandan indon, ol ĉio, kion oni povus doni dote al alia fraŭlino, … [FE 23.3]. Laŭ la projekto de la inĝenieroj tiu ĉi fervojo estas konstruota en la daŭro de du jaroj; sed mi pensas, ke ĝi estos konstruata pli ol tri jarojn [FE 25.10]. Se vi scius, kiu li estas, vi lin pli estimus [FE 26.20]. Nu, iru pli rapide! [FE 26.26]. Sed estas bone uzadi la vorton „je” kiel eble pli malofte [FE 29.2]. Aldonante al la vortoj montraj la vorton „ĉi”, ni ricevas montron pli proksiman [FE 30.7]; ekzemple: tiu (pli malproksima), tiu ĉi (aŭ ĉi tiu) (pli proksima); … [FE 30.8]. Li estas morte malsana, li ne vivos pli, ol unu tagon [FE 31.7]. La ekstero de tiu ĉi homo estas pli bona, ol lia interno [FE 31.13]. Liaj lipharoj estas pli grizaj, ol liaj vangharoj [FE 31.25]. Multaj birdoj flugas en la aŭtuno en pli varmajn landojn [FE 32.10]. Rekta vojo estas pli mallonga, ol kurba [FE 33.10]. La riĉeco de tiu ĉi homo estas granda, sed lia malsaĝeco estas ankoraŭ pli granda [FE 35.15]. Urbanoj estas ordinare pli ruzaj, ol vilaĝanoj [FE 37.3]. … en la poŝo de mia surtuto mi portas paperujon; pli grandan paperujon mi portas sub la brako [FE 40.18].

● plibonigi — ĉar se mi volus plibonigi, tio ĉi jam estus ŝanĝo, … kiu en verko fundamenta ne povas esti tolerata [A 4.3].

● pliboniĝadi — … nia lingvo havos la plenan eblon ne sole konstante riĉiĝadi, sed eĉ konstante pliboniĝadi kaj perfektiĝadi [A 6.3].

● plimulte — Ne riproĉu vian amikon, ĉar vi mem plimulte meritas riproĉon; … [FE 22.7].

● malpli — Ne, vi eraras, sinjoro: via pano estas malpli freŝa, ol mia [FE 10.17].

plik’ - plique | plica | Weichselzopf | колтунъ | kołtun. — [AK] {en} Polish ringworm.

plonĝ/i. [OA 8] Lerte sin ĵeti en akvon, por naĝi. — A. to dive, to plunge, F. plonger, G. tauchen, H. zambullir, I. tuffarsi, P. mergulhar.

plor’ - pleurer | mourn, weep | weinen | плакать | płakać. – plori - pleurer | mourn, weep | weinen | плакать | płakać [FE 6]. La infano jam ne ploras [FE 6]. La infano ploras, ĉar ĝi volas manĝi. La infanoj ploras, ĉar ili volas manĝi. [FE 16]. ... li demandis ŝin, kion ŝi faras tie ĉi tute sola kaj pro kio ŝi ploras [FE 21].

plot’ - gardon | roach | Plötze | плотва, плотица | płotka. {ZOO} — [AK] {en} roach (fish).

plu - de plus | farther, further | weiter, ferner | дальше | dalej. — [AK] plus (durée), de plus, davantage. — Plu [FE 3]. Plu [FE 4]. — ... ekzemple: tiama, ĉiama, kioma, tiea, ĉi-tiea, tieulo, tiamulo k. t. p. (= kaj tiel plu) [FE 30.10].

plug’ - labourer | plough | pflügen | пахать | orać. — [AK] {en} plough (vb.).

plum’ - plume | pen | Feder | перо | pióro.—plumo - plume | pen | Feder | перо | pióro [FE 6]. — [AK] {en} feather, pen. — Plú-mo [FE 3]. … ĉio, kio estas kontraŭ tiu ĉi libro, devas esti rigardata kiel malbona, se ĝi eĉ apartenus al la plumo de la aŭtoro de Esperanto mem [A3.4]. ― Sur la fenestro kuŝas krajono kaj plumo [FE 6.6]. De la patro mi ricevis libron, kaj de la frato mi ricevis plumon [FE 9.8]. Mia skribilaro konsistas el inkujo, sablujo, kelke da plumoj, krajono kaj inksorbilo [FE 34.9]. Skatolo, en kiu oni tenas plumojn, estas plumujo, kaj bastoneto, sur kiu oni tenas plumon por skribado, estas plumingo [FE 40.16].

● plumingo ― … bastoneto, sur kiu oni tenas plumon por skribado, estas plumingo [FE 40.16].

● plumujo ― Skatolo, en kiu oni tenas plumojn, estas plumujo, … [FE 40.16].

plumb’ - plomb | lead (metall) | Blei | свинецъ | ołów. {KEM}

Plur-aj, [OA 4] plusieurs | several | mehrere | parecchi | varios | diversos | alguns, més d’un | pli ol unu {Esperantlingva difino mankas en Kajero II}.

Plural-o, [OA 4] pluriel (gram.) | plural (gram.) | Plural, Mehrzahl | plurale | plural (gram.) | plural | plural. {GRAM}

pluŝ’ - peluche | plush | Plüsch | плюшъ | plusz.

plus. [OA 8] Konjunkcio kaj adverbo, indikanta resp. adicion aŭ pozitivan nombron. — A. plus, F. plus (math.), G. plus, H. más, I. più, P. mais (mat.).

plutokrat’ (3) [OA 7]

Plutokrati’ [OA 3.2] plutocracy | ploutocratie | Plutokratie | plutocracia | plutocracia | plutocrazia | plutokracja.

pluv’ - pluie | rain | Regen | дождь | deszcz. {METEO} — pluvo - pluie | rain | Regen | дождь | deszcz [FE 38]. — Tio ĉi estis jam ne simpla pluvo, sed pluvego [FE 38.9].

● pluvego — Tio ĉi estis jam ne simpla pluvo, sed pluvego [FE 38.9].

pneŭmatik’ [OA 1] pneumatique | pneumatics | Pneumatik | пневматика | pneumatyka.

po - numéral distributif qui a le sens de: par, au taux de, sur le pied de | by (with numbers) | (bei Zahlwörtern) zu | по (при числительныхъ) | po (przy liczebnikach). — [AK] {en} at the rate of. ― Por miaj kvar infanoj mi aĉetis dek du pomojn, kaj al ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj [FE 14]. Tiu ĉi libro havas sesdek paĝojn; tial, se mi legos en ĉiu tago po dek kvin paĝoj, mi finos la tutan libron en kvar tagoj [FE 14]. DL 1888: Al ĉiu el la laborantoj li donis po kvin dolarojn [DL 3].

— Rim. 1: [Lingva Respondo 1891] NOMINATIVO POST “PO”

Inter la esprimoj “doni po 2 pecojn” kaj “doni po 2 pecoj” estas ankoraŭ malfacile diri, kiu estas la pli bona, kaj tial ambaŭ esprimoj estas uzeblaj kaj bonaj. Tamen konsiderante, ke danke la intervenon de la vorto “po” la “pecoj” jam ne dependas rekte de la “doni”, ni konsilas uzi post “po” (tiel same kiel post “da”) la nominativon (“doni po 2 pecoj”). Alia kaŭzo por tiu ĉi konsilo estas ankaŭ la cirkonstanco, ke laŭ nia opinio “ĉie, kie oni dubas inter la nominativo kaj akuzativo, oni devas uzi la nominativon”. La Esperantisto, 1891, p. 7

— Rim. 2: [Aktoj II 1968-1974]: II. PRI LA VORTO “PO”.

En Februaro 1974, sekve de raporto de la Direktoro pri la Gramatika Sekcio, H.A. de Hoog, la Akademio, post vastaj internaj diskutoj, oficialigis jenan rekomendon (el 43 membroj: 30 jes, 5 ne, 4 sindetenoj):

La Akademio malkonsilas la uzadon de la prepozicio “po”, por esprimi la rilaton indikitan per la frakci-streko en esprimoj kiel 30 km/h kaj similaj, kiel rektan eraron kontraŭ la ĝusta signifo de tiu prepozicio, difinita de Zamenhof en unu “Lingva Respondo”.

Manke de specifa prepozicio por tia uzado, la Akademio lasas liberecon al fakuloj elekti inter la prepozicioj “en”, “je”, “por” aŭ “sur” laŭ la cirkonstancoj, aŭ uzi adverban formon, kiel “30 kilometroj(n) hore”.

po [OA 7] = nomo de la litero p, dudeka litero de la Esperanta alfabeto

podagr’ [OA 1] * goutte (med.) | gout | Podagra, Fussgicht {legu: Fußgicht} | подагра | podagra.

Podi-o Z, [OA 4] estrade | podium, stage | Podium | palco, podio | estrado | estrado, podio | estrada.

poem’ [OA 1] * poème | poem | Gedicht | поэма | poemat.

poent’ - point | stitch, point | Point | очко | oczko. — [AK] point (au jeu) | point (in games).

poet’ [OA 1] * poète | poet | Poet, Dichter | поэтъ | poeta.

poezi’ [OA 1] * poésie | poetry | Poesie | поэзія | poezja.

pokal’ - bocal, gobelet | cup, goblet | Becher | бокалъ | puhar, kielich. — [AK] coupe, gobelet.

polemik’ [OA 1] * polémique | polemics | Polemik | полемика | polemika.

polen/o. [OA 9] Subtila flava polvo, kiu estas produktata de virseksa organo de floro, kaj kiu transportite al aliaj floroj (pere de vento, akvo, insektoj aŭ aliaj bestoj) servas por la reproduktado de la kreskaĵo.

polic’ - police | police | Polizei | полиція | policya. {JUR} — polico - police | police | Polizei | полиція | policya [FE 37]. — [AK] {en} police (the system).

● policano ― Nia urbo havas bonajn policanojn, sed ne sufiĉe energian policestron [FE 37.7].

● policestro ― Nia urbo havas bonajn policanojn, sed ne sufiĉe energian policestron [FE 37.7].

poliglot-o [OA 2]

poligon’ - blé noir, sarrasin | buckwheat | Buchweizen | греча | gryka.

Polinezio [OA 8]

polip-o [OA 2]

polis-o (asekuro) [OA 2]

politeism-o [OA 2]

politik’ [OA 1] * politique | politics | Politik | политика | polityka.

polk’ polka | polka | Polka | полька (тан.) | polka (taniec).

polo - Polonais | Pole | Pole | Полякъ | Polak [FE 27, mankas en UV]. La personoj, kiuj ne komprenas la uzadon de la artikolo (ekzemple rusoj aŭ poloj, kiuj ne scias alian lingvon krom sia propra), povas en la unua tempo tute ne uzi la artikolon ... [FE 27]. — pol’ {deklarita Fundamenta per} [OA 7] (nomo de ano de popolo).

polp/o. [OA 9] Okbraka mara molusko, kapopiedulo kun po unu aŭ du vicoj da suĉiloj sur la brakoj. (Eledona, Octopus k.a.)

polur’ - poli | polish, politure | Glanz, Politur | политура, лоскъ | politura. — [AK] poli (subst. masc.), lustre | polish, gloss | politura, połysk.

polus’ - pôle | pole | Pol | полюсъ | biegun. {GEO} — [AK] {en} pole (geol.).

polv’ - poussière | dust | Staub | пыль | kurz. — polvo - poussière | dust | Staub | пыль | kurz [FE 41]. — [AK] {en} dust (subst.).

● polvero ― Li estas tre purema, kaj eĉ unu polveron vi ne trovos sur lia vesto [FE 41.17].

pom’ - pomme | apple | Apfel | яблоко | jabłko. {BOT}{KUIR} — pomo - pomme | apple | Apfel | яблоко | jabłko [FE 6]. — pom’ - pomme | apple | Apfel | яблоко | jabłko [UV uj’]. — pomo - pomme | apple | Apfel | яблоко | jabłko [FE 20 uj’]. ― Jen estas pomo [FE 6.7]. Jen estas la pomo, kiun mi trovis [FE 6.8]. La patro donis al mi dolĉan pomon [FE 10.5]. Mi havas cent pomojn [FE 14.1]. Mi havas centon da pomoj [FE 14.2]. Por miaj kvar infanoj mi aĉetis dek du pomojn, kaj al ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj [FE 14.15]. Trovinte pomon, mi ĝin manĝis [FE 22.5].

● pom’uj’ - pommier | apple-tree | Apfelbaum | яблоня | jabłoń [UV uj’]. — pomujo -pommier | apple-tree | Apfelbaum | яблоня | jabłoń [FE 20 uj’].

● ter’pom’ - pomme de terre | potatoe | Kartoffel | картофель | kartofel [UV pom’]. {BOT}{KUIR} — [AK] {en} potato.

● ter’pom’ - pomme de terre | potato | Kartoffel | картофель | kartofel [UV ter’]. {BOT}{KUIR}

pomad’ [OA 1] pommade | pomatum | Pomade | помада | pomada.

pomp-o [OA 2]

ponard’ - poignard | dagger, poniard | Dolch | кинжалъ | kindżał. — [AK] sztylet.

● ponard’eg’ - épieu, pique | spear, lance | Pike, Spiess {legu: Spieß} | копье | pika.

pont’ - pont | bridge | Brücke | мостъ | most.

ponton-o [OA 2]

popl’ - peuplier | poplar | Pappel | тополь | topola. {BOT}

popol’ - peuple | people | Volk | народъ | naród.

● popol’amas’ - populace | mob, populace | Pöbel | чернь | pospólstwo, gmin.

popular-a [OA 2]

por’ {pres-eraro, legu: por (sen apostrofo)} - pour, en faveur de | for | für | для, за | dla, za. — por - pour | for | für | для, за | dla, za [FE 14]. — Por ke lingvo internacia povu bone kaj regule progresadi kaj por ke ĝi havu plenan certecon, ke ĝi neniam disfalos - estas plej necesa … la ekzistado de … Fundamento … [A 1.1]. … unu fojon por ĉiam … [A 1.2]. … la plej grava kondiĉo por nia regula kaj paca progresado estonta [A 1.3]. {pliaj trafoj en A, ne notitaj tie ĉi}. ― Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi; due mi dankas vin por la prunto; trie … [FE 14.6]. ― Por ĉiu tago mi ricevas kvin frankojn, sed por la hodiaŭa tago mi ricevis duoblan pagon, … [FE 14.7]. Por miaj kvar infanoj mi aĉetis dek du pomojn, kaj al ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj [FE 14.15]. … ĉiam subtenante la kruĉon, por ke la virino povu trinki pli oportune [FE 15.3]. … estis feino, kiu prenis sur sin la formon de malriĉa vilaĝa virino, por vidi, kiel granda estos la ĝentileco de tiu ĉi juna knabino) [FE 15.6]. … estis tiu sama feino, kiu prenis sur sin la formon kaj la vestojn de princino, por vidi, kiel granda estos la malboneco de tiu ĉi knabino) [FE 19.5]. „Ĉu mi venis tien ĉi,“ diris al ŝi la malĝentila kaj fiera knabino, „por doni al vi trinki?“ [FE 19.6]. „Certe, mi alportis arĝentan vazon speciale por tio, por doni trinki al tiu ĉi sinjorino! [FE 19.7]. … Ŝia fratino en ĉio estas kulpa; mi pagos al ŝi por tio ĉi! [FE 21.4]. abonpago (= pago por la abono) [FE 27.14]. Ekzemple: por esprimi direkton, ni aldonas al la vorto la finon „n” … [FE 28.3]. … mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro [FE 31.14]. Por ĉiu aĉetita funto da teo tiu ĉi komercisto aldonas senpage funton da sukero [FE 31.21]. Glaso de vino estas glaso, en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino; glaso da vino estas glaso plena je vino [FE 32.5]. Metro de drapo signifus metron, kiu kuŝis sur drapo, aŭ kiu estas uzata por drapo [FE 32.6]. Ĉu vi havas korktirilon, por malŝtopi la botelon? [FE 34.2]. Oni metis antaŭ mi manĝilaron, kiu konsistis el telero, kulero, tranĉilo, forko, glaseto por brando, glaso por vino kaj telertuketo [FE 34.10]. Nia regimentestro estas por siaj soldatoj kiel bona patro [FE 37.12]. Mi aĉetis por la infanoj tableton kaj kelke da seĝetoj [FE 38.1]. … bastoneto, sur kiu oni tenas plumon por skribado, estas plumingo [FE 40.16]. Tiu ĉi grava tago restos por mi ĉiam memorinda [FE 41.11]. Unu fajrero estas sufiĉa, por eksplodigi pulvon [FE 41.18]. Ni ĉiuj kunvenis, por priparoli tre gravan aferon; …. [FE 42.1].

por’ [OA 1] * pore | pore | Pore | pora (otworek).

porcelan’ - porcelain | porcelain | Porzellan | фарфоръ | porcelana. — [AK] {en} china, procelain.

porci’ - portion | portion | Portion | порція | porcya.

pord’ - porte | door | Thür | дверь | drzwi. — pordo - porte | door | Thür | дверь | drzwi [FE 25]. — pord’ - porte | Thür [UV eg’] — pordo - porte | Thür [FE 13 eg’]. — ... tra la fenestro, kiu sin trovas apud la pordo, la vaporo iras sur la korton [FE 25.14]. Li fermis kolere la pordon [FE 31.4]. Li estas tiel dika, ke li ne povas trairi tra nia mallarĝa pordo [FE 33.2]. Mi volis ŝlosi la pordon, sed mi perdis la ŝlosilon [FE 34.3].

● pord’eg’ - porte cochère | gate | Thor | ворота | brama. ― pord’eg’ - grande porte | Thor [UV eg’]. ― pordego - grande porte | Thor [FE 13 eg’]. ― Kun bruo oni malfermis la pordegon, kaj la kaleŝo enveturis en la korton [FE 38.8].

pore-o [OA 2] poireau | leek | Porree, Lauch

porfir’ - porphyre | porphyry | Porphyr | порфиръ | porfir. {MIN}

pork’ - cochon | hog | Schwein | свинья | świnia {ZOO}. — [AK] porc, cochon | pig.

port’ - porter | pack, carry | tragen | носить | nosić. — porti - porter | pack, carry | tragen | носить | nosić [FE 13]. — [AK] {en} carry. ― Li portas rozokoloran superveston kaj teleroforman ĉapelon [FE 31.23]. En la poŝo de mia pantalono mi portas monujon, kaj en la poŝo de mia surtuto mi portas paperujon [FE 40.18]; pli grandan paperujon mi portas sub la brako [FE 40.18]. ... tamen li estas tre pardonema, li ne portas longe la koleron kaj li tute ne estas venĝema [FE 41.13].

● al’port’ - apporter | bring | bringen | приносить | przynosić. — Inter aliaj aferoj tiu ĉi malfeliĉa infano devis du fojojn en ĉiu tago iri ĉerpi akvon en tre malproksima loko kaj alporti domen plenan grandan kruĉon [FE 13.3]. Kaj ŝi tuj ... ĉerpis akvon en la plej pura loko de la fonto kaj alportis al la virino, ĉiam subtenante la kruĉon, por ke la virino povu trinki pli oportune [FE 15.3]. Certe, mi alportis arĝentan vazon speciale por tio, por doni trinki al tiu ĉi sinjorino! [FE 19.7]. Alportu al mi metron da nigra drapo ... [FE 32.6].

● el’port’ - supporter | bear, support | ertragen | выносить | znosić. — [AK] {en} bear, endure.

portal-o [OA 2]