La verbo ”esti” en multaj lingvoj havas plurajn diversajn rolojn:
- ĝi povas signifi ”konformiĝon al”:
”Tero estas astro.” – rimarko: kvankam la tradiciaj gramatikoj fanfaronas pri libera vortordo, tamen evidentiiĝas en ĉi tiu modelfrazo, ke tio ne povas esti ĝenerale sekvebla gvidlinio por E-o.
Oni ja ne povas diri, ke ”Astro estas Tero.”
-ĝi povas prezenti staton:
”Estas tempo ekiri.”
- ĝi povas verbigi adjektivojn. Sed ne ĉiam!
”Floroj estas belaj.” == ”Floroj belas.”
Sed:
”Trajno estas rapida.” =/= ”Trajno rapidas.” – eĉ rapida trajno povas rapidi, se ĝi momente veturas pli rapide, ol kutime. Do, rapidi ne signifas esti rapida, sed klopodi esti eĉ pli rapida.
Por pli bone kompreni tion: promenanta homo ne rapidas, tamen iras pli rapide, ol limako. Do, homo estas pli rapida estaĵo, ol limako. Sed kaj homo, kaj limako se necese, povas iom rapidi.
Sekve, la verbigita adjektivo ne ĉiam estas koresponda al la verbo ”esti” kaj adjektivo.
- ĝi povas anstataŭi aliajn verbojn. Mi tamen malkonsilas onin uzi ĝin por tiaj celoj, ĉar el tia frazo tute ne reliefiĝas, ĉu oni deziras emfazi ekziston aŭ aspekton:
”Sur tablo estas vazo.” – ĉi-kaze ĝi anstataŭas unu el la verboj ”troviĝas”, ”ekzistas”, ”staras”, ktp.
”Sur tiu monto estas kabano.” – ĉi-kaze ĝi anstataŭas unu el la verboj: ”situas”, ”troviĝas”, ”ekzistas”, ”staras”, ktp.
Articles by Laszlo Istvan TOTH
Pri la uzo de la refleksiva pronomo "si"
-
Kiam la alparolata persono identas al la alparolanta persono, kaze de la unua- kaj duapersona pronom…
-
26 Jun 2008
Ne uzu la prefikson "re" anstataŭ "retro"!
-
Sendube, en multaj etnolingvoj la prefikso "re-" montras ankaŭ inversan direkton por ago, movo. Tial…
-
26 Jun 2008
See all articles...
Authorizations, license
-
Visible by: Everyone (public). -
All rights reserved
-
1 802 visits
Rimarkoj pri la verbo ”esti”
Jump to top
RSS feed- Latest comments - Subscribe to the feed of comments related to this post
- ipernity © 2007-2025
- Help & Contact
|
Club news
|
About ipernity
|
History |
ipernity Club & Prices |
Guide of good conduct
Donate | Group guidelines | Privacy policy | Terms of use | Statutes | In memoria -
Facebook
Twitter
Rapidi signifas *klopodi* veturi/alveni celloken pli frue, ol kutime.
Satelito "flugas" ege rapide ĉirkaŭ Tero, sed ne tial, ĉar ĝi volas orbiti pli rapide, sed tial, por ke ĝi ne falu Teren.
Adjektivoj precizigas substantivon, pronomon, nomon:
"Gepardo estas rapida."
Adverboj priskribas verbojn:
"Gepardo kuras rapide."
Verboj indikas agon, staton.
Rapidi estas verbo deveninta el la adjektivo rapida, kaj indikas specialan agon: agi pli rapide, ol kutime:
"Gepardo rapidas." - do gepardo ne simple iras aŭ kuras aŭ kuregas, sed *rapidas*. Se ĝi kuregus, tiukaze ĝi eble alvenus pri rapide al viktimo, ol se ĝi nur rapidus dum irado.
"Vazo staras sur tablo."
"Libro kuŝas sur tablo."
Kaj nun mi starigas ruzan demandon:
Ĉu kubo staras au kuŝas sur tablo? :-)
Vazo povas kaj kuŝi, kaj stari sur tablo.
Sign-in to write a comment.