Okazas nun en Parizo, de la 21a de februaro ĝis la 1-a de marto 2009, la Salono pri Agrikulturo, kiujn vizitas ĉ. 600 000 personoj. Kadre de la elsendo "Enfant de la FM" (Infano de la FM) de Gilles Halais, ĉe la radiostacio France Info, Philippe Lefebvre, fakulo pri agrikulturo, respondis la 21an de februaro al demandoj de infanoj abonantoj de "Mon Quotidien", junulgazeto por 10-13-jaruloj. La disaŭdigo okazis trifoje dum la tago kaj estas aŭskultebla ĉe : http://www.france-info.com/spip.php?article253782&theme=22&sous_theme=23 .
Plej surpriza laŭ lingva aspekto estas la fakto ke tri el ok disaŭdigitaj demandoj temis pri la nomo de idoj de bestoj.
Unua demando estis pri la nomo de la ido de "poule" (kokino), "ĉu poussin aŭ poulet" ? La ĝusta respondo estas "poussin".
Dua demando estis pri la ido de "vache" (bovino), "ĉu vacheau" (mi ne estas certa ke mi bone komprenis : povas esti "vachon", ĉiukaze same erara) ? La respondo estas "veau".
Tria demando estis pri la ido de "cochon" (porko; ekzistas ankaŭ la vorto "porc"), "ĉu cochonnet aŭ io alia" ? La respondo estas "porcelet".
En la franca, tio estas komplika, same ankaŭ pri inoj. Multaj franclingvanoj ne kapablas ĝuste respondi pri la ino de leporo (lièvre : hase), la ino de porko (porc : truie), la ino kaj la ido de apro (sanglier : respektive laie kaj marcassin), ĉar temas pri tute alia nomo, dum en Esperanto, eĉ komencanto kapablas indiki la ĝustan nomon. Tio estis multfoje konstatita en informstandoj pri Esperanto post mallongaj klarigoj al infanoj. Ĉu ne estus interese fari tiajn demandojn al vizitantoj de tiu salono por samokaze montri al ili la rimarkindan logikecon de la Internacia Lingvo, ekzemple per la vorttrezoro ligita al la vorto "cheval" (ĉevalo, vd la tabulon ĉi poste) ? Mi permesas tiucelan uzon de tiu ĉi komuniko al eventualaj vizitontoj. ;-)
En salono pri agrikulturo, ĉu ne estus pli logike informiĝi pri ekspoziciaĵoj, bestoj kaj faktoj ol pri lingvaj aspektoj ?... Ĉu tio ne reliefigas la malhelpon, kiun starigas la problemo de komplikeco de la lingvoj, eĉ por denaskuloj ? Ĉu estas same en via propra lingvo ? Ni memoru pri la malfacilaĵoj de la Anglidoj kun ilia propra lingvo (The Spelling Society) kaj pri la strebo de Springboard to Languages por faciligi kaj plibonigi la lernadon de ilia propra lingvo kaj de la ceteraj.
| FRANÇAIS | ESPERANTO | EXPLICATION (terminaison ou affixe) |
| cheval | ĉevalo | o = substantif |
| chevalin (e) | ĉevala | a = adjectif |
| à cheval | ĉevale | e = adverbe |
| chevaŭ | ĉevaloj | j = pluriel (prononc. “y” dans “yole”) |
| jument | ĉevalino | in = féminin |
| poulain | ĉevalido | id = descendant |
| pouliche | ĉevalidino | id + in = descendant féminin |
| étalon | virĉevalo | vir = mâle |
| haridelle | ĉevalaĉo | aĉ = péjoratif |
| écuyer | ĉevalestro | estr = chef, maître, commandant |
| palefrenier | ĉevalisto | ist = profession |
| éleveur | ĉevalbredisto | bred/i = élever (i = infinitif) |
| haras | ĉevalbredejo | ej = lieu |
| maquignon | ĉevalvendisto | vend/i = vendre + isto = profession |
| concours hippique | ĉevalkonkurso | konkurso = concours |
| course de chevaŭ | ĉevalkurado | ad = action continue |
| troïka | ĉevaltrio | trio = trio |
| piste cavalière | ĉevalvojo | voj = voie |
| du cheval | ĉevalaĵo | aĵ = chose concrète (viande de cheval) |
| écurie | ĉevalejo | ej = lieu |
| hennissement | ĉevalbleko | blek/o = cri |
| crottin | ĉevalfeko | feko = excrément |
| crin | ĉevalharoj | haroj = poils |
| peau de cheval | ĉevalfelo | felo = peau d'animal |
| brosse de pansage | ĉevalbroso | broso = brosse |
| mettre en selle | surĉevaligi | ig/i = rendre, faire devenir… |
| sauter à cheval | surĉevaliĝi | iĝ/i = devenir |
| équestre | ĉevalrajda | rajd/i = monter à cheval, à vélo, etc. |
* Traduction : ĉevalrajda vorttrezoro : vocabulaire = trésor de mots, comme en allemand : “Wortschatz“ : “Wort“ = mot, “Schatz“ = trésor)
"Du point de vue linguistique, l'espéranto suit des critères d'économie et d'efficacité qui sont admirables."
(Prof. Umberto ECO, "Paris Première", 27 février1996, en réponse à Paul Amar)
"Laŭ lingva vidpunkto, Esperanto sekvas kriteriojn pri ekonomio kaj efikeco kiuj estas mirindaj."
(Prof. Umberto ECO, "Paris Première", 27an de februaro 1996, responde al Paul Amar)
---
Visité par environ 600 000 personnes, le Salon de l'Agriculture se déroule maintenant à Paris, du 21février au 1er mars 2009. Dans le cadre de l'émission "Enfant de la FM" de Gilles Halais, sur France Info, Philippe Lefebvre, spécialiste de l'agriculture, a répondu le 21 février aux questions d'enfants abonnés à "Mon Quotidien", journal pour les 10-13 ans. La diffusion a eu lieu trois fois dans la journée et peut être écoutée sur : http://www.france-info.com/spip.php?article253782&theme=22&sous_theme=23 .
Le plus surprenant, de par l'aspect linguistique, est le fait que trois des huit questions diffusées traitaient du nom des petits d'animaux.
La première question concernait le petit de la poule : est-ce "poussin" ou "poulet" ? La bonne réponse est "poussin".
La seconde question concernait le petit de la vache, est-ce "vacheau" (je ne suis pas certain d'avoir bien compris : il se peut qu'il ait dit "vachon", mais c'est de toute façon erroné) ? La réponse est "veau".
La troisième question concernait le petit du cochon (il y a aussi le mot "porc"), "est-ce "cochonnet ou quelque chose d'autre" ? La réponse est "porcelet".
En français, c'est compliqué, même chose pour les femelles. Nombreux sont les francophones qui ne sont pas capables de répondre correctement pour le nom de la femelle du lièvre (hase), celle du porc (truie), du petit du sanglier (marcassin), car il s'agit d'un tout autre nom, alors que même un débutant en espéranto est capable d'indiquer le nom correct. Ceci a pu être maintes fois constaté dans des stands d'information sur l'espéranto après de brèves explications aux enfants. Ne serait-il pas intéressant de poser de telles questions aux visiteurs de ce salon pour leur montrer par la même occasion la remarquable logique de la Langue Internationale, par exemple à propos du vocabulaire lié au mot cheval (voir le tableau ci-dessus).
Dans un salon de l'agriculture, ne serait-il pas plus logique de s'informer sur les choses exposées, les animaux ou des faits, que sur des aspects linguistiques ?... Est-ce que ceci ne souligne pas l'entrave que dresse le problème de complication d'une langue, même pour des natifs ? Souvenons-nous des difficultés des petits Anglais avec leur propre langue (The Spelling Society) et des efforts accomplis par Springboard to Languages pour faciliter et améliorer l'apprentissage de leur propre langue et des autres.
Sign-in to write a comment.