Malala Yousafzai
ملاله یوسفزۍ
Sidejo : Distrikto Child Asembleo Swat
En funkcio : 2009-2010
Antaŭulo : (Post kreiĝo)
Personaj detaloj
Naskiĝis : Somero, 1997 (aĝo 15 en 2012)
Loko : Mingora, Khyber Pakhtunkhwa, Pakistano
Civitaneco : Pakistana
Nacieco: Pakistananino
Politika partio : Neniu
Religio : Islamo
Etno : Paŝtua
Parencoj : Ziauddin Yousafzai (patro)
Konata pro : Aktivismo por virinaj rajtoj, junularo, edukado [ 5 ]
Premioj : Internacia Infana Pacpremio (2011)
Nacia Junulara pacpremio (pakistana, 2011)
Ŝi estas konata pro sia edukado kaj aktivado por la virinaj rajtoj en la Sŭat-Valo, kie la talibanoj kelkfoje malpermesis lernejan ĉeeston al knabinoj. Ŝia aktivismo komenciĝis post kiam la prezidento Asif Ali Zardari subskribis la Nizam-kaj-Adl Reglamenton en leĝo en 2009. La reglamento estis rekomendita de sufio Muhammad, eksa oficiala registarano kaj subtenanto de la Talibanoj por establi batalhalton. En frua 2009, en la aĝo de 11 jaroj, Malala elstariĝis per blogo, kiun ŝi detale skribis por la BBC pri sia vivo sub la reĝimo de la talibanoj, iliaj provoj por regi en la valo, kaj ŝiaj opinioj pri disvastigo de edukado por knabinoj. La sekvan someron, "New York Times" faris dokumentaran filmon pri ŝia vivo, kiam la pakistana armeo intervenis en la regiono, kulminante en la Dua Batalo de Sŭato. Malala komencis elstari, donante intervjuojn en la gazetaro kaj en televido, kaj esprimante starpunkton kiel prezidantino de la Distrikta Infana Asembleo de Sŭato. Depost tiam ŝi estis nomumita por la Internacia Infana Pacpremio de Desmond Tutu, kaj gajnis la unuan Pakistanan Nacian Junularan Pacpremion.
La 9 Oktobro 2012, en lerneja aŭtobuso, survoje al rehejmiĝo, Malala Yousafzai estis pafita en la kapo kaj kolo en atenco fare de armitaj talibanoj. En la sekvaj tagoj post la atako, ŝi restis senkonscia kaj en kriza stato, sed ekde la 14an de oktobro, ŝi povis movi ĉiujn kvar membrojn pro sedativoj, kiujn kuracistoj donis al ŝi. Grupo de 50 islamaj klerikoj en Pakistano dissendis fatvon kontraŭ tiuj, kiuj provis mortigi ŝin.
Frua vivo
Malala naskiĝis en la somero de 1997. La persona nomo Malala donita al ŝi signifas "doloro profunda", laŭ la nomo de Malalai de Maiwand, paŝtua poetino kaj batalanta virino, fama kaj populara heroino en la historio de Afganio. Ŝia familia nomo, Yousafzai, estas tiu de granda paŝtua tribo-konfederacio superreganta en la pakistana Sŭat-Valo, kie ŝi kreskis. En ŝia domo, en Mingora, ŝi loĝis kun siaj du pli junaj fratoj, ŝiaj gepatroj, kaj du kokidoj kiel dorlotbestoj. Ŝi ame raportis pri la regiono kiel "mia Sŭato."
Malala estis grandparte instruita fare de ŝia patro, Ziauddin Yousafzai, kiu estas mem poeto, lernejestro kaj eduka aktivisto, estro de ĉeno de lernejoj konata kiel la Khushal Publika Lernejo, ankaŭ nomita laŭ fama paŝtua poeto Khushal Khan Khattak. Iam, post kiam Malala deklaris al intervjuinto, ke ŝi ŝatus fariĝi kuracisto, ŝia patro instigis ŝin fariĝi politikisto anstataŭe. Ziauddin parolis al sia filino pri politiko, kiel pri io tute speciala, permesante al ŝi resti nokte post kiam ŝiaj du fratoj estis senditaj al la lito.
Blogistino ĉe BBC
Komence de 2009, Malala havis ŝancon skribi por la urdulingva sekcio de BBC post kiam ŝia patro, Ziauddin, demandis al Abdul Hai Kakkar, BBC-raportisto el Pakistano, ĉu iu virino en lia lernejo povus skribi pri vivo sub la talibanoj. En la momento, taliban-aktivuloj gvidataj de Maulana Fazlullah alproprigis al si la Sŭat-Valon, malpermesante televidon, muzikon, edukadon al knabinoj, kaj butikumadon al virinoj. Korpoj de senkapigitaj policanoj pendis en skvaroj de la urboj. Komence, knabino de ŝia patra lernejo nomata Aiŝa konsentis skribi taglibron, sed tiam la gepatroj de la knabino malhelpis, ke ŝi faru tion pro timo de talibana venĝo. La sola alternativo estis Malala, kvar jarojn pli juna ol la originala volontulo, kaj en sepa lerneja grado tiutempe. Redaktoroj ĉe la BBC unuanime konsentis. Estas ne klare ĉu Malala aŭ ŝia patro unue elpensis la ideon." Ni estis detale raportantaj pri perforto kaj politiko en Süato, sed ni ne sciis multe pri kiel ordinaraj homoj vivis sub la talibanoj" diris Mírzá Waheed, la eksa redaktoro de BBC-urdulingva. Ĉar sekureco de Malala maltrankviligis ilin, BBC-redaktistoj insistis, ke ŝi uzu pseŭdonimon. Ŝia blogo estus eldonita sub la subskribo "Gul Makai", signifanta "maizo-floro" en la urdua.
La 3an de januaro 2009, la unua artikolo de Malala estis sendita al la urdua blogo de BBC, kiu poste faris ŝin fama. Ŝi mane skribi notojn kaj poste sendis ilin al raportisto, kiu skanis kaj retpoŝtis ilin. La blogo kaptas la perturbitan psikologian staton de Malala dum la Unua Batalo de Sŭato, kiel militaj operacioj okazis, kiel aperis malpli da knabinoj en la lernejo, kiu finfine fermiĝis.
“ Mi havis teruran sonĝon hieraŭ kun militaj helikopteroj kaj la Talibanoj. Mi havis tiajn sonĝojn ekde la lanĉo de la milita operacio en Sŭato. Mia patrino faris mian matenmanĝon kaj mi iris al lernejo. Mi timis iri al lernejo, ĉar la talibanoj estis ekspedintaj ukazon malpermesanta al ĉiuj knabinoj ĉeesti en lernejoj.
Nur 11 el 27 lernantinoj ĉeestis la klason. La nombro malkreskis pro talibana edikto. Miaj tri amikinoj transloĝiĝis al Peshawar, Lahore kaj Rawalpindi kun siaj familioj post ĉi tiu edikto.
Survoje de la lernejo al mia hejmo mi aŭdis viron diranta 'Mi mortigos vin'. Mi akcelis mian paŝadon kaj post momento mi rigardis malantaŭen ĉu la viro ankoraŭ sekvis min. Sed mi tute trankviliĝo vidante lin paroli en sia telefono, supozeble por minaci iun alian per la telefono.“
Malala Yousafzai, 3an de Januaro 2009 en BBC-taglibro
En Mingora, la talibanoj havis fiksitan edikton, ke neniu fraŭlino povu viziti la lernejon post la 15a de januaro 2009. Ili jam eksplodigis pli ol cent fraŭlinaj lernejoj. En la tagoj antaŭ la malpermeso, la estro de la lernejo de Malala konsilis ne surmeti la lernejan uniformon, sed ordinarajn vestojn por ne altiri la atenton. Male, Malala skribis en sia blogo : "mi decidis surmeti mian preferatan rozkoloran robon. Aliaj knabinoj en lernejo ankaŭ portis buntajn vestojn, kaj la lernejo havis gastaman aspekton."
La nokto antaŭ la malpermeso pleniĝis je la bruo de artileria fajro, vekante Malalan plurfoje. La sekvan
Malpermeso de la lernejo
Post la malpermeso, la talibanaj daŭre detruis lernejojn en la ĉirkaûaĵo. La 19an de januaro, Yousafzai skribis "Kvin pliaj lernejoj estis detruitaj, unu el ili estis en proksimeco de mia domo. Mi estas tre surprizita, ĉar ĉi tiuj lernejoj estis fermitaj, do, kial ili bezonis detrui ilin ?". Sed Malala ne ĉesis pensi pri sia edukado. Kvin tagojn poste, en sia blogo, ŝi skribis pri studado por siaj ekzamenoj : "Niaj ĉiujaraj ekzamenoj devas okazi post la ferioj, sed ĉi tio eblos nur se la talibanoj permesos al la knabinoj iri al lernejo. Oni diris, ke ni preparu iujn ĉapitrojn por la ekzameno, sed mi ne emis studi". Ŝi ankaŭ kritikis multfoje la operaciojn de la pakistana armeo." Ŝajnas ke nur kiam dekoj da lernejoj estis detruitaj kaj centoj da aliaj fermitaj, ke la armeo pensis protekti ilin. Se ili estus tie farintaj siajn operaciojn konvene, ĉi tiu situacio ne estus okazinta."
Malala Yousafzai, 24an de januaro 2009 en BBC-taglibro
Por gajni la simpation de la publiko, la pakistana armeo havis la ideon ĵeti karamelojn el helikopteroj, sed tio ne daŭris longe. "Ĉiam, kiam ni aŭdas la helikopterojn flugantaj, ni elĉerpiĝas kaj atendas la karamelojn sed, fakte, tio ne plu okazas", skribis Malala la 26an de januaro. Du tagojn poste, Malala vojaĝis al Islamabado kun siaj gepatroj, sed malgraŭ la detruoj en la Sŭat-Valo, ŝi ne povis rezisti fari komparojn : "Ĝi estas mia unua vizito al la urbo. Estas bele kun agrablaj bangaloj kaj larĝaj vojoj. Sed kompare al mia Sŭat-urbo mankas natura beleco ". Post Islamabado, la familio vojaĝis al Peshawar, kie ĝi restis mallonge kun parencoj. Malala skribis pri sia kvin-jara frato, kiu ludis sur la gazono. Lia patro demandis al li, kion li faris, kaj li respondis "Mi faras tombon". La milito prenis venĝon kontraŭ ambaŭ fratoj. Sur la vojo al Bannu (en WikiTrans) ilia aŭtobuso koliziis kun truo, vekante ŝian 10-jaran fraton, kiu demandis al sia patrino "Ĉu estas bombo-eksplodo ?" En Bannu, kie virinoj kutime surmetas vualon, Malala rifuzis porti unu "pro tio ke mi trovis malfacile piediri kun ĝi".
Por februaro 2009, Malala estis denove en Swat, sed la knabina lernejo estis ankoraŭ fermita. En solidareco, privataj lernejoj por infanoj decidis ne malfermi ĝis la 9a de februaro, kaj antaŭavertoj informis pri tio. Sed neniu tia noto estis montrita ekstere de knabinaj lernejoj. Je la 7a horo, Malala kaj ŝia frato revenis al sia hejmurbo Mingora, kie la stratoj estis senhomaj, kaj tie estis " maltrankviliga silento". "Ni iris al superbazaro por aĉeti donacon por nia patrino sed ĝi estis fermita, dum antaŭe ĝi kutime restis malfermita ĝis malfrue. Multaj aliaj vendejoj estis ankaŭ fermitaj", ŝi skribis sur sia blogo. Ilia domo ricevis viziton de rompŝtelistoj kaj la televidaparato estis ŝtelita.
Malfirma paco
Post kiam knabaj lernejoj remalfermiĝis, la talibanoj levis restriktojn de fraŭlina elementa edukado, kie estis gea edukado. Lernejoj por nuraj knabinoj restis plue fermitaj. Malala skribis, ke ĉeestis nur 70 lernantoj el 700, kiuj estis enskribitaj. La 9an de februaro, Yousafzai-a domservistino menciis, ke la situacio en Sŭato fariĝis “tre malfirma” kaj ke ŝia edzo diris al ŝi, ke ŝi reiru al Attock (en WikiTrans). Malala iris skribi pri tio pripenseme sur sia blogo.“ Homoj ne forlasas sian patrion propravole — nur malriĉeco aŭ amanto kutime igas vin forvojaĝi tiel rapide.“
Malala Yousafzai, 9an de februaro 2009 en BBC-taglibro
Ĉar iuj el ŝiaj ĉiutagaj rutinoj komencis reveni al normala situacio, Malala skribis pli koncerne sian hejman vivon, kio ebligas akiri komprenon pri ŝia personeco. La 12an de februaro, ŝi menciis, ke ŝia profesoro pri religia instruado venis posttagmeze. En la vespero, ŝi ludis kun siaj fratoj "inter batalo kaj argumentado", kaj ŝi ankaŭ ludis komputilajn ludojn. Oni scias, ke ŝi posedis porteblan komputilon. Malalai menciis, ke antaŭ ol la talibanoj trudis limigojn sur la kablo, ŝi uzis televidon por vidi la stacion "The Star Plus" (en WikiTrans), kaj ŝia preferata dramo estis "Raja Kee Aye Gee Barat", kiun ŝi tradukas kiel "Mia prirevata knabo venos edzinigi min".
La 15an de februaro, pafoj estis aŭdeblaj en la stratoj de Mingora, sed la patro de Malala, Ziauddin, trankviligis ŝin, dirante "ne timu, ĉi tio estas pacpafado". Ŝia patro legis en la ĵurnalo, ke la registaro kaj la aktivistoj tuj subskribis pacakordon la sekvantan tagon. Poste en tiu nokto, kiam la talibanoj anoncis la pacakordon per sia FM-radio, alia pli forta pafado komenciĝis ekstere. "Homoj pli emas kredi je tio, kion diras la aktivistoj ol la registaro", skribis Malala sur sia blogo. Kiam ili aŭdis la anoncon, Yousafzai patrino kaj patro ekploris, kaj ŝiaj du pli junaj fratoj havis larmojn en la okuloj.
Nur tri tagojn poste, iliaj esperoj estis elprovitaj. Pakistana reportero, Muzo Khankhel, estis mortigita dum li raportis pri porpaca kunveno gvidata de la sufio Muhammad, bopatro de loka talibana ĉefo Maulana Fazlulla. Sed antaŭ la 21an de februaro, Malala ricevis tion, kion ŝi esperis. Fazlulla anoncis per sia FM-radiostacio, ke li levis la malpermeson de virina edukado kaj ke knabinoj havos la permeson ĉeesti lernejon ĝis la ekzamenoj okazontaj la 17an de marto, sed ili devas surmeti burĥon.
Knabinaj lernejoj ree malfermitaj
La 25an de februaro, Malala skribis sur sia blogo, ke ŝi kaj ŝiaj samklasanoj "multe ludis en la klaso kaj amuziĝis kiel pasintece". Aperis nek helikopteroj kiel ofte, nek diskutoj pri la armeo kaj talibanoj. Sed estis ankoraŭ klaĉoj enurbe pri virino, kiu falis portante tradician burĥon, kaj kiam viro klopodis helpi ŝi, ŝi neis dirante : "Ne helpu min frato, ĉar tio havigos grandegan plezuron al Maulana Fazlullah".La 1an de marto, ĉeesto en la klaso de Malala atingis de 19 ĝis 27 lernantoj, sed la talibanoj estis ankoraŭ aktivaj en la regiono. Pludaŭris la bombardado, kaj la varoj por delokitoj estis prirabitaj. Nur du tagojn poste aperis, ke la pacakordo rompiĝis. Malala skribis, ke estis bataleto inter la militistoj kaj la talibanoj, kaj ke eblis aŭdi la sonon de ŝeloj de haŭbiz-obusoj. "Homoj estas denove timigitaj, ke la paco eble ne daŭris longe. Iuj homoj diras ke la pac-interkonsento ne estas permanenta, ĝi estas nur paŭzo en batalado" ŝi skribis. Ŝia pli juna frato timigite iris al la lernejo, ĉar li timis esti forrabita.
"Ho, Dio, alportu pacon al Sŭato kaj se ne, tiam alportu ĉu Usonon aŭ Ĉinion tie."
Malala Yousafzai, citante sian pli junan fraton, 3an de marto 2009
La 9an de marto, Malala skribis pri sciencartikolo, kaj aldonis, ke la talibanoj jam ne plu serĉas en veturiloj, kiel ili iam faris. Ŝajnas, ke ŝia blogo finiĝis tri tagojn poste, la 12an de marto 2009.
Rifuĝinto
Post finiĝo de la BBC-taglibro, Malala kaj ŝia patro estis kontaktitaj fare de la raportisto Adam B. Ellick de "New York Times" pri dokumentara filmo, sur kiu estis kaptitaj multaj detaloj de tiu tempo. En majo, la pakistana armeo instaliĝis en la regiono por rekapti la kontrolon dum la Dua Batalo de Sŭato. Mingora estis evakuita kaj la familio Yousafzai estis delokita kaj disigita. Ŝia patro Ziauddin iris al Peshawar al protesto kaj premgrupo por apogo, dum ŝi estis sendita en la kamparo por vivi kun parencoj. "Mi vere enuas pro tio ke mi ne havas librojn por legi" diris Malala en la dokumentara filmo. Estis malpermesite al ŝia patrino esti filmita.Tiun monaton, post kritiko al aktivuloj dum gazetara konferenco, la patroYousafzai, Ziauddin, ricevis morto-minacon tra la radio de talibana komandanto. Obsedita de sia misio por restarigi la Sŭat-valon, ŝia patro ankaŭ forgesis festi la datrevenon de la naskiĝtago de Malala kaj, kun tipa aŭdaco, ŝi ridindigis lin en mesaĝo kaj devigis lin senkulpiĝi kaj aĉeti tutan sortimenton de glaciaĵoj. Malala estis profunde inspirita en ŝia aktivismo de ŝia patro. Tiun someron, por la unua fojo, ŝi devontigis sin fariĝi politikisto kaj ne doktoro, kiel ŝi iatempe aspiris esti.
" Mi havas novan sonĝon... Mi devas esti politikisto por savi ĉi tiun landon. Estas tiom multaj krizoj en nia lando. Mi volas forigi tiujn krizojn."
Malala Yousafzai, Klaso adiaŭis (dokumenta filmo)
Komence de julio, la rifuĝejoj fariĝis plenplenaj, kaj talibanaj komandantoj ankoraŭ vivis. La ĉefministro faris longe atenditan anoncon dirante, ke estis sekure reveni al la Sŭat-Valo. La pakistana armeo forpuŝis la talibanojn el la urboj kaj en la kamparo. Post tri monatoj de disiĝo, la familio Yousafzai kunvenis kaj rehejmiĝis la 24an de julio 2009. Ili faris unuan halton por renkonti grupon de aliaj bazaj aktivuloj, kiuj estis invititaj por vidi specialan reprezentanton de la prezidento Obama por Afganio kaj Pakistano, Richard Holbrooke. Yousafzai petegis Holbrooke interveni en la situacio, dirante "respektata ambasadoro, se vi povas helpi nin en nia edukado, do bonvolu helpi nin". Kiam lia familio fine revenis hejmen, ili trovis ĝin nedifektita, kaj lia lernejo estis nur iom damaĝita.
Politika kariero kaj aktivismo
Post la dokumenta filmo, Malala estis intervjuita en la paŝtua lingvo fare de la naciskala stacio AVT Khyber, la urdua "Aaj Daily", kaj de la kanada gazeto "Toronto Star" (en WikiTrans). Ŝia identeco ĉe BBC-blogoj estis malkaŝita en artikoloj jam en decembro 2009. Ŝi komencis ankaŭ aperi en televido por publike pledi por virina edukado. Sed la rekono de Malala ŝajne komenciĝis ne nur pro sia propraj agoj, sed ankaŭ pro ŝia patro, kiu fariĝis konata kiel unu el la malmultaj personoj ekstarintaj kontraŭ la talibanoj. "Tio estis la plej teruraj tagoj — la plej mallumaj en nia historio", diris ŝia patro. "Ni ne ŝparis strebojn por paroli kontraŭ terorismo, kaj tiu lukto kondukis sub lumĵetiloj". Pri Malala, ŝia patro diris "ŝi estis sub influo de tio, kio okazis, kaj laŭgrade ŝi aliĝis al mi en nia lukto kontraŭ ekstremismon".
“ Mia celo estos servi homecon.”
Malala Yousafzai
Katedro de Sŭata Distrikta Infan-Asembleo
La politika kariero de Malala ŝajne komenciĝis fine de 2009. Video datita je la 22a de decembro 2009 montras Malala eniranta asemblean ĉambron plenan je infanoj, kiuj ekstaris kaj komencis aplaŭdi ŝin, kiam ili vidis ŝin. Ŝi prenis sian seĝon ĉe podia tablo malataŭ kiu troviĝis granda standardo kun surskribo "Distrikta Infana Asembleo de Sŭato". Tion klarigis video de UNICEF la sekvan jaron. La asembleo estis establita de la Khpal Kor Fondaĵo en 2009 kun la subteno de UNICEF, por provizi "solan ŝancon por gejunuloj por esprimi siajn zorgojn pri infanrajtoj, kaj prezenti solvojn por alporti respondon al tiuj zorgoj." La video daŭras por reliefigi Yousafzai, la prezidantecon de la asembleo, kaj ŝian opinion pri la diskuto. "Tio estis bona sperto por la knabinoj, ke ili povis interŝanĝi siajn opiniojn antaŭ la koncernatoj, la neregistaraj kaj registaraj organizoj", ŝi diris.Daŭra aktivismo
Ne pli malfrue ol en decembro 2009, Malala komencis partopreni en raporto de la Instituto pri Milito kaj Paco pri projekto "Malfermitaj Mensoj", kiu alportas ĵurnalisman trejnadon kaj diskutojn pri la nunaj aferoj al 42 lernejoj en Pakistano. La programo ankaŭ eldonis ilian laboron kaj metis ilin en kontakto kun la lokaj ĵurnaloj. La propra sukceso de Malala inspiris aliajn junulojn, kaj multaj el tiuj, kiuj alproksimiĝis al la programo estis knabinoj.Altiĝo al famo
En oktobro 2011, Desmond Tutu anoncis la nomumon de Malala Yousafzai por la Internacia Infana Pacapremio kaj ŝi fariĝis fama en Pakistano. Ŝia publika profilo leviĝis eĉ pli, kiam ŝi estis premiita en Pakistano por la unua Nacia Junulara Pacpremio du monatojn poste, en decembro. Ĉar Malala fariĝis pli konata, la danĝero ĉirkaŭ ŝi fariĝis pli akuta. Minacoj je morto estis publikigitaj en ĵurnaloj kaj ŝovitaj sub ŝia pordo. Sur Facebook, kie ŝi estis aktiva uzanto, ŝi komencis ricevi minacojn, kaj falsaj profiloj estis kreitaj sub ŝia nomo. Malala forviŝis sian personan paĝon kaj ĉeestis kunsidojn pri cifereca-sekureco, sed "neniam ĉesis labori por edukado por knabinoj". "Mi pensas pri ĝi ofte kaj imagas la scenon klare. Eĉ se ili venas por mortigi min, mi volas diri al ili, kion ili provas fari estas erara, ke edukado estas nia baza rajto."Malala Yousafzai, antaŭvidis alfronton kun la talibanoj
Premioj kaj rekono
25an de oktobro 2011, Internacia Infana Pacpremio.La nederlanda internacia infana defendo-grupo KidsRights-Fondaĵo inkludis Malalan kiel unu el kvin nomumitaj por la tutmonda premio, post kiam Desmond Tutu nomumis ŝin en oktobro 2011. Ŝi estis la unua pakistana knabino iam nomumita por la premio. La anonco diris "Malala kuraĝis alfronti por si kaj aliaj knabinoj kaj uzis naciajn kaj internaciajn amaskomunikilojn por ke la mondo sciu, ke ankaŭ knabinoj devas havi la rajton iri al lernejo". Ŝi estis en la dua vico.
19an de decembro 2011, Pakistana Nacia Junulara Pacpremio.
La ĉefministro Yousaf Raso Gilani premiis MalalanYousafzai por la unua pakistana Nacia Junulara pacpremio por junuloj sub 18 jaroj— poste renomita la "Nacia Malala Pacpremio". Parolante al la amaskomunikiloj post ĉeesto en la agadoj, Malala esprimis sian deziron formi sian propran politikan partion konsistanta el homoj laborantaj por la afero de edukado, dirante "mia partio funkcios en ĉiuj kvar provincoj." Surbaze de la peto de Malala, la ĉefministro ordonis al la aŭtoritatoj starigi universitatan kampuson de supera lernejo por virinoj en la Sŭat-valo.
3an de januaro 2012, la nomo de Malala Yousafzai estas atribuita al Duagrada Lernejo por Knabinoj.
La Duagrada Lernejo por Knabinoj ĉe Mision Road, Sŭato, estis renomita honore al ŝi.
13an de januaro 2012, Tribuno Gamechanger.
La pakistana gazeto “The Express Tribune” (centra-maldekstra) nomis Malalan Yousafzai en sia listo de "Gamechangers 2011".
Nesukcesa atenco
La 9an de oktobro 2012, talibanoj perpistole pafis al Malala, kiam ŝi aŭtobuse revenis hejmen post kiam ŝi prezentis sin por ekzameno en la pakistana valo de Sŭato. Maskita pistolportanto kriis "Kiu el vi estas Malala ? Parolu laŭte, alie mi pafos vin ĉiujn" kaj, kiam ŝi estis identigita, li pafis ŝin dufoje, unu fojon en la kapo kaj unu fojon en la kolo. Du aliaj knabinoj estis ankaŭ vunditaj en la pafado : Kainat Riaz kaj Shazia Ramzan, kiuj ambaŭ estis sufiĉe bonstataj por paroli al raportistoj kaj havigi detalojn pri la atako.Post la pafado, Malala estis aertransportita al milita hospitalo en Peshawar, kie kuracistoj estis devigitaj komenci flegadon post ŝveliĝo de la maldekstra parto de ŝia cerbo, kiun damaĝis la kuglo, kiam ĝi trapasis ŝian kapon. Post tri-hora operacio, kuracistoj sukcese eltiris la kuglon, kiu lokiĝis en ŝia ŝultro apud ŝia mjelo.
Ehsanullah Ehsan, ĉefo proparolanto por la pakistanaj talibanoj, deklaris respondecon pri la atako, dirante ke Malala "estas la simbolo de la malfideluloj kaj obsceneco", aldonante, ke se ŝi postvivos, ili celpafos ŝin denove. Talibanaj gvidantoj estis decidintaj kelkajn monatojn pli frue mortigi ŝin, kaj taskis armitajn homojn mortigi ŝin.
Kuracado
La tagon post la atako, Malala estis ankoraŭ traktita en la fako de intensiva flegado de la militista hospitalo de Peshawar, kie kuracistoj realigis malpremigan kraniektomion, en la parto el la kranio, kiu estis forprenita por lasi lokon al ŝia ŝveliĝinta cerbo. Antaŭ la operacio, Malala movis siajn manojn kaj piedojn, kio supozigis, ke ne estis paralizo, kaj ŝi parole respondis al instruisto tuj post la pafado. Aviadilo estis en atendo ĉe la proksima Bacha Khan Internacia Flughaveno por, se necese, transporti ŝin ekster Pakistano por plua traktado.La 11an de oktobro 2012, pakistanaj kaj britaj kuracistaj ekspertoj decidis pri transporto de Malala al la Kardiologio Instituto de la Armitaj Fortoj en Rawalpindi. Medicina teamo, kiu traktis ŝin en la hospitalo, raportis " ŝia neŭrologia stato signife pliboniĝis... la venontaj tagoj estas tre maltrankviligaj". Mumtaz Khan, kuracistino, diris, ke ŝi havas 70% da ŝancoj postvivi. Laŭ ŝia onklo, Faiz Mohamedo, ŝi ne restis konscia aŭ respondkapabla ekde la kirurgia operacio por forigi la kuglon kaj restis sur ventolilo. Skanaĵo indikis, ke estis ankoraŭ malgranda ŝvelaĵo en la cerbo de Malala, sed ŝiaj esencaj organoj estis nerompitaj kaj funkciis normale. La ministro pri internaj aferoj, Rehman Malik, diris ke Malala estos transportita al Germanio, kie ŝi povos ricevi la plej bonan kuracadon, kiam ŝia stato estos sufiĉe stabila por vojaĝi. Teamo de kuracistoj vojaĝus kun ŝi, kaj la registaro devus pagi la elspezojn de ŝia resanigo.
La 13an de oktobro 2012, kuracistoj reduktis la sedativan (kontraŭdoloran) medikamenton kaj Malalai movis ĉiujn kvar membrojn. La postan tagon, estis kontraŭdiraj raportoj pri kiuj Malala estus traktita eksterlande kaj pri la aktuala stato de ŝia sano. La pakistana ambasadoro en la Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj, Jamil Ahmed Khan, diris, ke Malala estus traktata en Dubajo, kontraŭe al la antaŭa raporto pri Germanio. Koncerne la sanstaton de Malala, fonto en ŝia hospitalo diris al Al Jazeera, ke ŝi restis en kriza stato kaj havis malmultajn ŝancojn refortiĝi, aldonante, ke la venontaj 12 horoj estos la plej gravaj. Tio kontraŭdiris aliajn raportojn laŭ kiuj Yousafzai estis en "malrapida kaj konstanta progreso", kaj la ventolilo estis demetita dum mallonga da tempo. Laŭ iliaj taksadoj, estas malfacile determini ĉu kuracistoj estis referantaj al ŝia postvivado aŭ al la reveno de ŝia fizikaj kaj kognitivaj kapabloj.
La 15an de oktobro, Malala estis sendita al Unuiĝinta Reĝlando por plua traktado, kun ambaŭflanka aprobo de la kuracistoj kaj de la familio. Ŝia aviadilo surteriĝis en Dubajo por reprovizo kaj poste daŭrigis al Birmingham, kie ŝi estis traktita en la Queen Elizabeth Hospitalo de Birmingham.
Publika reago
La nesukcesa atenco tuj kaj tutmonde fariĝis temo de reporeraĵoj de ĉiuj amaskomunikiloj kaj produktis fortan ondon de simpatio kune kun vasta kolero. Protestoj kontraŭ la pafado okazis en pluraj pakistanaj urboj la tagon post la atako. Pakistanaj ŝtatoficistoj proponis 105.000 dolaran rekompencon (= 10 milionojn da rupioj) por informoj kondukantaj al la aresto de la atakantoj. Respondante al zorgoj pri lia sekureco, la patro Yousafzai, Ziauddin, diris "Ni ne forlasos nian landon, ĉu mia filino postvivos aŭ ne. Ni havas ideologion, kiu rekomendas pacon. La talibanoj ne povas haltigi ĉiujn sendependajn voĉojn per la forto de kugloj."Mondaj gvidantoj unuanime kondamnis la atakon. La prezidento de Usono Barack Obama konsideris la novaĵon pri la pafado "riproĉinda, naŭza kaj tragika". Parolante en renkontiĝo de la movado de usonaj Skoltinoj, la ŝtatsekretariino Hillary Clinton diris, ke Malalai estis "tre kuraĝa en defendo de la rajtoj de knabinoj" kaj ke la atakantoj estis "minacataj de tiu speco de povoalpreno". La Ĝenerala Sekretario de Unuiĝintaj Nacioj, Ban Ki-Moon, nomis tion "abomeninda kaj malkuraĝa ago".
“ Ĉiu knabino en Sŭato estas Malala. Ni edukas nin mem. Ni gajnos. Ili ne povas venki nin."
Samklasanino de Malala, ARY Digital [46]
La kantistino Madonna dediĉis sia kanton "Human Nature" (Homa Naturo) al Yousafzai en koncerto en Los Angeles la tagon de la atenco. Ŝi diris : "Tio plorigis min... La 14-jara lernejanino, kiu skribis blogon pri vizito al la lernejo. La talibanoj haltigis ŝian aŭtobuson kaj pafis ŝin. Ĉu vi rimarkas kiom malsana tio estas ?" Alan Woods priploris la nesukcesan atencon, dirante ke Malala "estis ĉe la flanko de la subpremataj popoloj de Pakistano kaj Afganio kaj ĉiuj aliaj landoj", poste asertante, ke ŝi simpatiis al la internacia Marksisma Tendenco (en kiu li estas unu el la gvidantoj).
Peticio de Unuiĝintaj Nacioj
La 15an de oktobro 2012, la eksa brita ĉefministro Gordon Brown, nun speciala delegito de Unuiĝintaj Nacioj por tutmonda edukado, lanĉis peticion en la nomo de Malala kaj "subtene al tio, por kio Malala batalis". Uzante la sloganon "Mi estas Malala", la peticio ĉefe postulas, ke estu neniu infano forlasanta la lernejon en 2015, kun la espero ke "knabinoj kiel Malala baldaŭ iros ĉie al la lernejo". Brown diris, ke li transdonos la petskribon al la Prezidento Asif Ali Zardari, kiam li vizitos Islamabad en novembro.
La peticio enhavas tri postulojn :
- Ni alvokas Pakistanon interkonsenti planon por havigi edukadon al ĉiuj infanoj.
- Ni alvokas ĉiujn landojn por malpermesi diskriminacion kontraŭ knabinoj.
- Ni alvokas internaciajn organizaĵojn por certigi, ke la 61 milionoj da infanoj nun ekster lernejoj en la mondo ricevos edukadon ne pli malfrue ol fine de 2015.
Fatvo
La 12an de oktobro 2012, grupo de 50 islamaj klerikoj en Pakistano elsendis fatvon kontraŭ la armitaj talibanoj, kiuj provis mortigi Malalan. Islamaj erudiciuloj el la sunaisma Ittehad-Konsilio publike kondamnis provojn de la pakistanaj talibanoj kreskigi religiajn pravigojn pri la pafado kontraŭ Malala kaj du el ŝiaj samklasaninoj. Siaflanke, la talibanoj ripetis sian pravigon dirante, ke Malala estis fivarbita fare de sia patro, Ziauddin. "Ni avertis lin plurfoje haltigi sian filinon en uzo de malpura lingvaĵo kontraŭ ni, sed li ne aŭkultis kaj devigis nin fari ĉi tiun ekstreman paŝon" diris proparolanto de la talibanoj, aldonante, ke Malalai kaj ŝia patro restas sur la talibana listo de indikitaj viktimoj.Iuj malgrandaj politikaj partioj kaj ekstremismaj grupoj elsendis la teorion, ke la pafado estis enscenigita fare de la CIA por havigi ekskuzon por daŭrigi atakojn per senpilotaj aviadiloj (aŭ aervehikloj, aũ flugmaŝinoj, aŭ flugvehikloj... origine : “Unmanned Aerial Vehicle“ — UAV, ”drones”).
Kriminala enketo
La pakistana ministro pri internaj aferoj Rehman Malik (en WikiTrans) asertis, ke la talibanoj, kiuj pafvundis Malalan estis identigitaj. La pafinto kredeble estas nomata Ataullah. La pakistana polico ankaŭ asertis, ke pluraj suspektuloj estis arestitaj.Malik sugestis la eblecon, ke anstataŭ Tehrik-i-talibana Pakistano, iu alia grupo povus esti respondeca pri la pafado. Tamen, estis raportite, tra anonima informinto, ke Hakimullah Mehsud, ĉefo de Tehrik-i-talibana Pakistano, estis rimarkita de registaraj servoj, kiam li donis instrukciojn al subulo, Nadeem Abbas, por ataki amaskomunikajn organizaĵojn en la lando. Oficejoj de organizaĵoj en Karaĉio, Lahore, Rawalpindi, Islamabad, kaj aliaj urboj estis en risko, speciale persojnoj el organizaĵoj kaj amaskomunikiloj, kiuj kondamnis la talibanan atakon kontraŭ Malala. Malik laŭdire ordonis pliigi sekurecon proksime de oficejoj en pluraj urboj. Oni ne scias ĉu iuj aliaj talibanaj subgrupoj operaciantaj en la Sŭatregiono estas enketitaj, kiel Tehreek-kaj-Nafaz-e-Shariat-e-Mohammadi, kiu jam okazigis "Kampanjon kontraŭ ina edukado" en 2009 kaj konstruis ŝariajn tribunalojn en la regiono.
Pakistana Puna leĝaro
La prokuroro ĉikaze, Arif Khattak, asertas ke Unua Inform-Raporto estis submetita al la policejo de Saidu Sharif en Sŭato sub Artikoloj 324 kaj 34 de la Pakistano Puna leĝaro kaj Sekcio 7 de Kontraŭterorismo Leĝo. La Pakistana Puna leĝaro ankaŭ specifas la apartajn rajtojn de virinoj en diversaj klaŭzoj.Sinteno de la pakistana registaro
La pakistana prezidento Asif Ali Zardari diris, la 16an de oktobro 2012, marĝene de ekonomia forumo en Bakuo, la ĉefurbo de Azerbajĝano, ke "la atako de la talibanoj kontraŭ tiu juna 14-jara knabino, kiu jam de la aĝo de 11 jaroj engaĝiĝis en la lukto por la rajto je edukado por la knabinoj, estas atako kontraŭ ĉiuj knabinoj de Pakistano, atako kontraŭ edukado kaj ĉiuj civilizitaj personoj". Li aldonis : "La laboro, kiun ŝi faris estas pli granda je la rigardo de Dio ol tio, kion faras ĉiuj teroristoj nome de la religio. Ni daŭrigos defendon de ŝia rimarkinda afero".Lastaj informoj antaŭ enretigo
Laŭ "Ouest-France" (18an de oktobro 2012), unu el la agresintoj kontraŭ Malala, iu Attaullah, jam estis arestita en 2009 dum registara ofensivo kontraŭ la ekstremistoj de la Sŭatvalo. Ĉirkaŭ 30-jara, li supozeble nun kaŝas sin en Afganio. (Pakistan. L’un des agresseurs de Malala Yousufzai avait été arrêté en 2009).
La retejo de "Jeune Afrique" (Juna Afriko) jene salutas la kuraĝan kaj ekzemplodonan knabinon : "Pakistan : Malala Yousafzai, plus forte que les talibans" (Malala Yousafzai, pli forta ol la talibanoj).
Laŭ la televifa kanalo Francetv (16an de oktobro 2012) : "Les écolières afghanes soutiennent Malala" (La afganaj lernejaninoj subtenas Malalan).
Lastaj informoj post enretigo
19an de oktobro 2012 — Laŭ diversaj informfontoj, pliboniĝis la stato de Malala Yousafzai. Laŭ komuniko de AFP, publikigita fare de “Le Nouvel Observateur” la 19an de oktobro 2012, ĝisdatigita je la 21a 21, Dave Rosser, la ĉefkuracisto de la Hospitalo de la Reĝino Elisabeth, en Birmingham, indikis ke en la mateno de la sama tago, ŝi kapablis stari kun helpo, skribi kaj komuniki tre libere. Tamen, “Malala ne estas ankoraŭ ekster danĝero”. Ŝi ne povis ĝis tiam paroli pro operacio de la trakeo, kiu estis necesa por ke ŝi povu spiri dank’al truo farita en ŝia kolo pro tio, ke ŝiaj spirvojoj ŝvelis pro la vundo. “Ŝia stato estas stabila kaj ŝi ne suferas”... "la skipoj de specialistoj, kiuj zorgas pri ŝi, opinias ke necesos ĉirkaŭ du semajnoj al ŝi por resaniĝi kaj por certiĝi ke la infektado estis regata."
20-an de oktobro 2012 — Laŭ la franclingva informretejo Slate.fr, Malala rekonsciiĝis kaj ellitiĝis unuafoje la 19an de oktobro. Ŝi memoris, ke ŝi estis en aŭtobuso kaj ke ŝi vekiĝis en fremda lando. Ŝia unua demando, kiam ŝi eliris el komato, estis por scii en kiu lando ŝi estas. Ŝi ne plu bezonas aŭtomatan spiraparaton, sed ŝi plue havas tubon en la gorĝo por spiri. Supozeble ŝi povos ekparoli, kiam la kuracistoj povos formeti la tubon. Ŝi povas komuniki nur skribe. La kuracistoj esperas komenci riparan kirurgion post kelkaj semajnoj.
Ĉiukaze, la kuglo kiu eniris ŝian kranion ne atingis la cerbon, do, principe, ne estos problemoj por ŝi por retrovi siajn intelektajn kapablojn.
23an de oktobro 2012 — La kribrado pri la internacia gazetaro de la Radiostacio France Culture enhavas interesajn informojn pri Malala, kiu estas por "Newsweek" "la plej kuraĝa knabino de la mondo". Pakistanaj amasinformiloj komparas Malalan al Rosa Parks , la usona afrikdevena virino kiu, en 1955, rifuzis cedi sian sidlokon al blankulo en aŭtobuso kaj per tio malfermis al vojon al prikonsidero de civitanaj rajtoj por la nigruloj en Usono. Oftiĝas religiaj elsendoj en Pakistano, en kiuj invititoj diras klare, ke tiu krimo estas sen rilato kun islamo. Fatuo estis cetere elsendita por deklari, ke tiu krimo estas kontraŭa al islamo. La estro de la potenca sekulara partio, vokis siajn simpatiantojn ne partopreni en preĝoj gvidataj de imamoj, kiuj ne kondamas tiun murdprovon.
"Ni ĉiuj estas Malala", ofte aperas en la kolumnoj de la pakistana gazeto "Dawn". Tamen aperas demandoj. Por "Express Tribune" : "Ĉu Malala unuigos nin kontraŭ terorismo ?" La talibanoj akuzas la pakistanajn amasinformilojn pri ne objektiva pritraktado de la informoj profite al Okcidento. "News International", de Islamabado, bedaŭras, ke la samaj, kiuj kondamnas senprokraste la talibanojn silentas pri la usonaj senpilotaj flugmaŝinoj, kiuj mortigas senkulpajn pakistanajn civitanojn : "Ili havas nenian simpation por Malala. Ili volas nur uzi tiun malfeliĉan knabinon por plue pravigi pli da ĥaoso en Pakistano".
www.franceculture.fr/emission-revue-de-presse-internationale-la-revue-de-presse-internationale-de-thomas-cluzel-2012-1-15
25an de oktobro 2012 — Ĉu la venonta Nobelpremio pri Paco estos por Malala ?
Peticio por kandidatigi la junan kuraĝan pakistanan Malala Yousafzai por la Nobelpremio pri paco 2013 jam ricevis milojn da subskriboj (pli ol 20 000).
La iniciatinto de la peticio estas la pakistandevena kanada aŭtoro kaj radiokomentisto Tarek Fatah (Karaĉio, 1949 — WikiTrans : http://epo.wikitrans.net/Tarek_Fatah?eng=Tarek+Fatah )
Tarek Fatah petas subskribon de ĉiuj gvidantoj de kanadaj politikaj partioj subteni tiun proponon por kandidatigo al la Nobelpremio pri paco.
"Por fari gravan deklaron kaj montri, ke Kanadanoj kredas je la agado de Malala, ni bezonas, ke ĉiuj kanadaj politikaj partiestroj unuanime nomigu Malala'n por la Nobel-pacpremio pro ŝia nekredebla laboro kaj kuraĝo".
<span sty
Sign-in to write a comment.