On the fourth of May we want to remember...
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
The Monument is designed by camp survivor Ralph Prins!
Aan het eind van de negentig meter lange rails heeft Ralph Prins met zo weinig mogelijk middelen willen tonen dat er op deze plek iets verschrikkelijks is gebeurd. De omhoog gekrulde rails drukken de wanhoop uit, ze zijn bewerkt alsof er op geschoten is.
De spoorbielzen laten de vernietiging zien. Hoe dichter bij het eind, hoe meer ze versplinterd zijn.
De rails rust op 93 bielzen die verwijzen naar het aantal transporten dat vanuit kamp Westerbork vertrok. Vier bielzen, die los liggen van de rails, symboliseren vier transporten die van elders naar Oost-Europa vertrokken.
De muur van Drentse zwerfkeien lijkt van een afstand op een stapel schedels. Deze muur sluit het monument als het ware voor het oog af.
Daarvoor het stootblok, vlak bij de plaats waar ook in de oorlog de spoorlijn van Hooghalen naar het kamp haar eindpunt vond.
Het authentieke stootblok dat nu nog steeds achter de muur ligt, heeft Ralph Prins bewust niet willen gebruiken. Dat geldt overigens voor alle materialen van het monument: niets is afkomstig uit het kamp zelf, ook de rails niet.
Op de twee marmeren platen staat de Bijbeltekst Klaagliederen 4:18.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Westerbork transit camp (Dutch: Kamp Westerbork, German: Durchgangslager Westerbork) was a World War II Nazi refugee, detention and transit camp in Hooghalen, ten kilometres (6.2 miles) north of Westerbork, in the northeastern Netherlands.
Its function during the Second World War was to assemble Romani and Dutch Jews for transport to other Nazi concentration camps.
From 1942 to 1945, a total of 107,000 people passed through the camp on a total of 93 outgoing trains. Only 5,000 of them survived, most of them in Theresienstadt or Bergen-Belsen, or were liberated at Westerbork.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het kamp werd in 1939 gebouwd als Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Dit gebeurde in opdracht van de Nederlandse regering. Deze eiste in termijnen terugbetaling van de kosten (ruim 1 miljoen gulden) door de Nederlandse Joodse gemeenschap.
Ruim twee jaar na het begin van de Duitse bezetting, op 1 juli 1942, namen de nazi's het kamp over, waarna Westerbork functioneerde als doorgangskamp. De overgrote meerderheid van de gevangenen verbleef slechts enkele dagen tot weken in het kamp, een relatief klein aantal verbleef maanden tot soms zelfs jaren in het kamp. Zij die langere tijd in kamp Westerbork verbleven leerden, na de eerste schok van arrestatie en deportatie naar Drenthe te boven te zijn gekomen, kamp Westerbork kennen als een kamp waar de leefomstandigheden relatief goed waren. Mishandelingen en moord kwamen er nauwelijks voor, gezinnen bleven bij elkaar, en over het algemeen was er voldoende te eten. Daarnaast waren er vele voorzieningen aanwezig, waaronder een winkel, scholen, een uitstekend ziekenhuis. Desondanks draaide het in kamp Westerbork uiteindelijk maar om één ding: het transport dat bijna wekelijks vertrok, in de beginperiode zelfs twee maal per week. De angst op transport te worden gesteld beheerste het kampleven.
Vanuit kamp Westerbork vertrok 93 keer een trein; vaak naar Auschwitz maar ook naar Sobibor, Theresienstadt en Bergen-Belsen. Slechts 5.000 Joden en 32 Sinti en Roma die vanuit kamp Westerbork werden gedeporteerd, overleefden de Tweede Wereldoorlog.
Op 12 april 1945 bevrijdden de Canadezen 876 Joodse gevangenen in kamp Westerbork. Van hen hadden 500 de laatste trein zien vertrekken, de rest was in de laatste oorlogsmaanden opgepakt. Waar het leven in het kamp zo normaal mogelijk moest lijken, vonden vlak buiten het kamp, achter het kampcrematorium, in het najaar van 1944 minimaal 52 maar mogelijk meer executies plaats van verzetslieden die in Noord-Nederland actief waren geweest.
