--- EO ---

Ofte prezentiĝas nun okazoj konstati la verecon de tiu eltiraĵo el raporto, kiun profesoro Théophile Cart sendis en 1907 al la franca ministro pri Publika Instruado : “Pro sia strukturo mem, Esperanto estas por ĉiu, Franco, Germano, Brito aŭ Italo, la lingvo plej proksima al la lia propra; inter la fremdaj lingvoj, Esperanto estas por ni ĉiuj la malplej fremda. Ĉar Esperanto ne estas lingvo kreita de unu homo, sed nur lingvo tirita el la hind-eŭropaj lingvoj, kies sintezo aŭ rezulto ĝi estas. Se oni rigardus ilin fortoj, oni povus diri, ke ĝi estas ilia rezultanto. […] Ne estas tro aŭdace antaŭdiri, ke la politiko ĉiam pli multe kaj funde instrui fremdajn lingvojn malsukcesos. Vane oni klopodas por malfruigi tiun malsukceson per oftaj ŝanĝoj de la instrumetodoj. La malsukceso estas fatala, ĉar memoro havas limojn. Plie, la nombro de la personoj kapablaj “praktike” lerni du aŭ tri fremdajn lingvojn, krom multaj aliaj studobjektoj, estas ege malgranda; nu, al ĉiam kreskanta nombro da homoj gravas komunikiĝi kun alilingvaj gentoj pli kaj pli multaj.”

Profesoro Cart havis la necesan kompetentecon por paroli pri lingvoinstruado kaj lernado. Poligloto, li mem scipovis sep kaj estis prezidanto de la Societo de Lingvistiko de Parizo, profesoro en la Liceo Henri IV kaj en la Lernejo de politikaj sciencoj. La franca registaro sendis lin al Svedio por instrui francan beletristikon en la Universitato de Upsalo (1891-1892).

Cent jarojn poste, oni instruas pli kaj pli la anglan, nur la anglan, malfavore al aliaj gravaj studobjektoj, dum oni hipokrite parolas plurale pri instruado de "lingvoj", kaj tio dum la angla estas propedeŭtike la plej maltaŭga por instrui kiel unua lingvo post la gepatra.

Tio estas des pli konsterniga, ke la nomo de la nuna ministro pri nacia Edukado, Xavier Darcos, estas ligita al la departemento Dordogne, kie naskiĝis Théophile Cart...

--- FR ---

L’occasion se présente souvent, aujourd'hui, de constater la véracité de cet extrait d’un rapport adressé en 1907 par le professeur Théophile Cart à ce que l’on appelait alors le ministre de l’Instruction publique : “Par sa constitution même, l’espéranto est, pour chacun, Français, Allemand, Anglais ou Italien, la langue la plus voisine de la sienne ; des langues étrangères, il est, pour nous tous, celle qui l’est le moins. En effet, l’espéranto n’est pas une langue créée par un homme, mais simplement une langue tirée des langues indo-européennes, dont il est la synthèse ou « l’aboutissement ». Celles-ci étant considérées comme des forces, on pourrait dire que l’espéranto en est la résultante […] Il n’y a aucune témérité à prédire que la solution des langues étrangères, toujours plus nombreuses et mieŭ apprises, aboutira à la faillite. Vainement on s’efforce de la retarder par de fréquents remaniements de méthodes. Elle est fatale, parce que la mémoire a ses limites. Le nombre de personnes capables d’apprendre « pratiquement » deŭ ou trois langues étrangères, avec tant d’autres choses, en outre est infime; or, c’est à un nombre d’hommes continuellement croissant qu’il importe de communiquer avec des nations de langues différentes, de plus en plus nombreuses.“

Le professeur Cart avait la compétence nécessaire pour parler d'enseignement et d'apprentissage des langues. Polyglotte, il en connaissit lui-même sept, et il était président de la Société de Linguistique de Paris, professeur au Lycée Henri IV et à l’École des sciences politiques. Il fut envoyé en 1891-92 en Suède pour enseigner les Lettres françaises à l'Université d'Uppsala.

Cent ans après, on enseigne de plus en plus l'anglais, seulement l'anglais, au détriment d'autres matières importantes, alors que l'on parle hypocritement au pluriel d'enseignement des "langues", et ceci alors que l'anglais est propédeutiquement la langue la plus inadéquate pour enseigner comme première langue après la langue maternelle.

C'est d'autant plus consternant que le nom de l'actuel ministre de l'Éducation nationale est lié au département de la Dordogne, où naquit Théophile Cart...